Треба да се интегрира пристапот за да се одговори на многуте пречки со кои се соочуваат Ромите преку обезбедување на основни услуги, социјални бенефиции и насочени интервенции, според новиот извештај на Светската банка, Кршење на циклусот на исклучување на Ромите во Западен Балкан. Во извештајот се разгледува вклучувањето на Ромите во Западен Балкан во пет приоритетни области: образование, пазар на трудот, здравство, домување и документација,се пишува за новонастанатите земји во Европа. “Разликите меѓу Ромите и нивните не-ромски соседи се сеуште одлични, особено во индикаторите за образование и пазарот на трудот, вели ко-автор на извештајот, Моника Robayo. “Очекуваме двете групи да имаат еднаков пристап до основните услуги, како што се образованието, здравството, електричната енергија и водата, како и истите пазари на трудот. Истражувањето покажува дека е далеку од реалноста.
Valani te kherelpes integriribe ko lejiba than te đhaj te delpes palunolav bašhi e pobuter čhinavde droma savensar arakhenapes e Roma upral olengere arakhibnaskere thaj fundavne ikerina, socijlanikani beneficija legardi prekal intervencie, sar so vakerela o paluno vahtavi tare Sumnaleskkri banka, o pageripe thar o ciklus e nalejbaskoro than e Romengoro ko Purabalo Balkani.
Ko vahtavi dikhlarelape sar valani te len than e Roma ko Purabalo Balkani ko panđ prioritetnikane umala: edukacija, konobikinipe, sastipa, kherutnipa thaj dkumentacija, hraminelapes prekal e podatokoja bašh e puvja ki Europa.
Ko vahtavi ikerelapes o podatokoja tari rota e rodlaribnaske thar e Roma RSS bašh 2011 thaj 2017 berš, đji akanutne sa ikerde studie bašh šarti đjivdipnaske thane rezultatija bašh manušikano buvlaripe maškar e marginiliyirme Romane jerija thaj olengere komšie na-Roma, thaj resargapes ko rodlaripe so nane khanči kerdo ko pošukar diso taro uprune kerde rodlaripe sar prioritetnikane umala.
O najekh maškar ko Roma thaj olengere komšije na-roma khi adaja umal panda nane kerdo khanči, maj but prekal e indikatorija bašh edukacija thaj ko kinobikinipe. Thaj sa akava thano panda fuhalibnaske soske isi na jekh maškar ko Roma thaj na-roma. Ko jerije save đjivdinena ko pervazija thar 300 metre jek thar o aver, vakerela o ko-avtori akale vahtavesko, Moniko Robayo.
Đjakeraja e so duj kupe thar đihane te ovelen jekhajek ikheripe ko fundavne valanipe, sar soj thane khi edukacija, sastipe, elektrikaki energija thaj pani, sar thaj o jekh kinobikinipe thar i buti. Thaj akava rodlaripe sikavela tharo sa akava po upre vakerdo so sijam but dur tharo čačipe.
Evropaki komisija (DG NEAR0) thar o fondi bašh ikeripe ko buvlar thar Europa 2020 (DG NEAR) sas ikerimalo akava buvlaripe thar e podatokoja lende tharo Regionalnikano rodlaripe e Romengoro thar i Programa bašh buvlaripe tharo Pašakerde nacie (UNDP) thaj Sumnaleskiri banka.
Hazri kerga:Erdan M.-Roma Press
