Našti pobuter te đjakera taro EU, thaj taro Maškar đihanengere organizacie, donatorija te legaren ko ple vasta amari politika-vakerga Želko Jovanovik

797

Жељко Јовановиќ е директор на Канцеларијата на Ромската иницијатива, Фонд за отворено општество во Берлин. Тој е еден од најистакнатите борци за правата на Ромите и Ромите ширум Европа и некој кој отвори нова перспектива во борбата за правата на ромското национално малцинство. Земјите од Западен Балкан интензивно работат на пристапувањето во ЕУ во последниве години. Колку во овие земји, во процесот што се уште се случува и што е многу сложено, има место за “ромско прашање”? Процесот на пристапување во ЕУ досега беше една од две причини што доведе до видливост на состојбата на нашиот народ. На пример, Декадата на Ромите 2005-2015 нема да им дозволи на земјите да покажат сигнал на волја за исполнување на критериумите од областа на човековите и малцинските права. Откако земјите добија членство во ЕУ, нивниот интерес за подобрување на нашата позиција драстично се намали.Во случајот со Ромите, овој страв е уште поголем поради предрасудите кон нас. Значи фабричката криза во Франција и Италија се однесува на Ромите од овој дел од Европа. Овие “кризи” беа фабрикувани за да ја зголемат популарноста со францускиот претседател Саркози и со италијанскиот премиер Берлускони и привлекоа вниманието на јавноста од многу повеќе проблеми за време на нивното владеење. Во овој контекст се појави европска рамковна политика за развој на национални стратегии за вклучување на Ромите и големи донации од европскиот буџет 2011 за овие стратегии.

Želko Jovanovik direktori  thari Kancelarija Romane Incijativako, Fond Puterdo sasoitnipe ko Berlin. O  Željko J. Thano jek tharo penđarde  Roma  savo tano askeri baši manušikane hakaja e Romengere buvle ko sasto Sumnal, savo putrela nevutne perspektive  ko maribe mujal o ikeribna hakaja thaj oleskkri bari mangin o ikeripe thari nacionalnikani jekhin.

Ko intervju bašhi  o portali ,,udar“ Jovanovik kerga lafi thaj baši i nakluni Dekada e Romengiri, nevutne politike,  o ikeripe taro EU upral e Roma numa thaj, bašhi o phiribe e korkoro Romengoro prekal politikane aktiviribe.

E Raštre save preperena telal i mangin te kuven sa đjene ko EU ko palune berša, doperela o pučhipe,  kobor ko akala puvja  panda o procesi đjala phare bašhi o lejbe than  e ,,Romengere pučhibnaske” achovela puterdo.

Procesi bašu kuvipe ko đjenipe taro EU  sine resardo jek taro duj  šartija save si dikle  o resaripe amare đihaneskkro.  Ko primero,, Dekada e Romengiri 2005-2015 ” nane te mukhel  e Raštrenge te sikavel  signali baši disavi bari mangin  ko dopheribe o kriteriumija  taro  manušikane thaj tikne etnikane kedinengere nijamija.  Khana odola Raštre resarena  đjenipa ko EU, tadani lengoro interes  baši po lačhi pozicija  e Romengiri  hulela ko but tikoro nivelo.

Aver šajdimos  thani i migracija  tari Purabali Evropa  thaj Balkani  upral purabale (zapadna) phuvja.  Taro 1990 berš, pobuter sasoitnipe thaj Raštre tari Evropa isilen  anglaladelatibe thaj dar tari migracija ko akala kotora tari Evropa.

Ki čhipota kana si ko diklo e Roma tadani,  bajrovela panda po but i dar taro odova so olen isilen prekal amende anglaladelatibe.  O bare krize save thane astarde ki Francija thaj ki  Italija  thane ande taro odova prekal e Roma taro akala kotora  e Evropakere. Akala krize  sine kerdune  te šaj te bajrarelpes  po populizam thare Francijako Presidenti Sarkozi  thaj Italijako premieri Berluskoni savo ikerga bari sama (vnimanie)  maškar o manuša, taro avera pobare probemija ko vakti taro olengro rađjalipe.

Ko akava konteksti ikavsalilo o pervazi (ramka) tare Evropakere  ramkovnikane politike  bašhi vazdipe  o nacionalna strategije  lejbaja than thaj e Roma,  lendune bare donacie tare Evropakoro buđeti  anavkerdo  2011  bašhi sa akala Strategija, vakerela o Želko J.

Numa amen našti pobuter te đjakera ko ponodoripe amenge te lačharel o EU  ja palem e Maškar đihanengere organizacie thaj donatorija bašhi amari Politika.

Roma Press-lendo taro Udar net.