Претставниците на ромските заедници од Белгија, Велика Британија, Чешка, Франција, Унгарија, Словачка и други земји ќе отпатуваат за Брисел во понеделникот, 8-ми јули, на протест во Европскиот парламент во 11 часот. Штефан Понго, еден од главните организатори на протестот, ги објави плановите за Romea.cz и беше поднесен од чешкиот ромски портал. Оние што протестираат се загрижени поради тоа што европските пари испратени до земјите-членки во борбата против сиромаштијата паднаа во џебовите на приватни лица, додека ситуацијата на десетици илјади Роми кои живеат во сиромаштија не се менуваа на подобро. Понг и Торак се согласуваат дека е потребен темелен преглед на готовинскиот тек, кој е дизајниран да им помогне на осиромашените Роми во Европа. Ромите немаат свои држави. Меѓутоа, во Европа има 12 милиони Роми. Ова е повеќе од целата популација на Чешка или Унгарија. Сепак, нивната политичка застапеност на ниво на ЕУ и на локално ниво е минимална “, рече Торак.

Pretstavnikoja  thar Romani khedin thar i Belgija, Bari Britanija, Češka, Francija, Ungarija, Slvakija thaj panda but avera puvja ka khedenpes ano jekh than ko Brisel ano jekhto di-8 to Juli, ka ikhergovel protesti anglo Evropako parlamenti kho 11 o ari.

Štefan Pongo, jekh thar šerutne organizatorija thar o protesto, havlarga e planoja bašh o portali Romeo.cz. thaj sas havlarduno ano akava Romano portalo.

E Roma save ka oven kotor ano akava protesti legarena khi peste i bari fuhal thar harđjibe but bare love bašh e Roma numa agoringe ko privatna personija, aso upreder deš milja thaj milja Romengoro sasoitnipe ačhilo ko jekh bi te lačharelpes olengoro đjivdipe ko pošukar.  E Roma panda ačhovena sar legarde thar učhipnaskiri  radikalizacija ko sasoitnipe upral ko adava upral olende kherlapes  manušikano na mangipe, diskriminacija thaj sa e bilačina.

Pong thaj Torakmaškar pumende ikherenapes ko olengor lafi te lačharelpes  hor dikhalripe thar o harđjina save kerdilopes đji akana, savo manuš bešela pal sa odova so panda kamela te dikhel e Romen čhorle thaj na kamela te iranel o muj e Romengro ko polačhipe.Amen gndinaja so si importatno te lačharelpes nevutno bedeni ko Konsili e Europako-Kongresi e Romengoro. Roma naneolen Raštra –Them, numa ola đjivdinena ko sa e thana thaj odoleske isiolen o čačuno numero savo legarela pobuter thar 12 milionija Roma. Akava numero than but pobuter thar jek sasti populacija thar i Češka ja palem Ungarija. Numa, fuhalibaske ola ko aver fori ačhovena na ikherde khi plitikani umal ko nivelo thar EU aso ano loklanikano nivelo thano but tikhno o lejbe than, vakerga o Torak.

Hazri kerga: Erđan M-Roma Press- lendo Romea.cz

Досега, во Босна и Херцеговина беа усвоени девет локални акциони планови за Ромите. Плановите се потпираат на националната стратегија, но тие се попрецизни и прилагодени на околината во која се спроведуваат: преку нив, локалните заедници, општините во соработка со невладиниот сектор попрецизно ги препознаваат потребите на секоја заедница. Документот е донесен досега во општините Високо, Центар Сараево, Какањ, градот Тузла, Брчко, Прњавор, Бијељина, Травник и Доњи Вакуф. Тие или се веќе во фаза на усвојување во Завидовиќи, Модрича и Живинице. Мујо Фафутиќ укажува, – Акциониот план ги одбележа потребите, ни ја даде базата на податоци и статистиката. Тоа е документ кој покажува како да се решат проблемите на ромската заедница, а со тоа и проблеми во пошироката заедница. Целта на проектот е да ги интегрира политиките на ромското население во политиките на локалната заедница, но и да ги вклучи Ромите во донесувањето одлуки на локално ниво, како што се буџетирање, социјални политики и слично.

Đji avdive ani Bosna thaj Hercegovina sas ande  ejna lokalnikane  akciona planija bašh e Roma. Planoja ikherenapes  thar nacionalnikani strategija , numa ola  thane popreciznikane thaj ikherde  but pobuter ani pašipe e bešibnaske thar roma: upral olende o loklanikane  khedina, komune, birađjakere organiyacie thaj sa la detektirinena save thane o valanipe e Romane khedinake.

Asavko dokumento thano ando  ano komune Visoko, Centar,Saraevo,Kakan, Tuzla, Brčko, Prnavor,, Bjelina, Travnik thaj o teluno Vakuf.Sa akala thane  anglal I faya anibaske thar ikheribe e asavke dokumentoja vi anoo Zavidovik,Modriča thaj Živnice.Romano aktivisto thar  organiyacija  Romalen kakan thaj đjeno  thar Komiteto  bašh e Roma vakerga,Akciona planija thane dikhlarde thar sa e valanipe e Romengere, denga amen baya thar podatokoha hem statistika. Akava dokumenti sikavela amen sar te araka Solucija e Romengere problemenge ani Bosna numa thaj buvleder.

Celjo thar asavke proektoja te kherel integracija thar e politike e Romane kedinake  te khuven andre ko politike thar loklanikano buthi kheribe, te len tham e Roma ko kreiribe e politika thaj salde odoleja te anelpes  polačhipe ko valanibe e Romenge khi umal thar buđetiribe kho socijalna politike thaj vaver.

Hazri kherga: Nedjmedin A-Roma Press lendo Udar

Во населбата Петрушевец во Загреб, жителите го блокираа влезот во комплексот, во кој треба да се преселат 29 семејства. Сепак, за време на попладневните часови, новите станари веќе почнаа да ги имобилизираат, и секој треба да ги преземе своите клучеви до следната недела. Откако локалните жители го блокираа скалите на зградата, во која градоначалникот Бандиќ има намера да пресели 29 семејства, меѓу кои и Ромите, полицијата ги присили насилно. Неколку луѓе, претежно стари лица, побараа медицинска помош. “Тие не ни пуштија да одиме. Дојдовме овде и нè прашаа дали треба да се движиме. Реков, “Да”, требаше да ги земам клучевите, но на крајот тие рекоа дека не можеме да влеземе.  Според  Динаков, градоначалникот ги поканил семејствата да дојдат да ги видат становите и потоа да одлучат за потпишување на договорот. Меѓу овие семејства има Роми, а Дианков истакнува дека овој факт нема никаква врска со овој протест.

Kho Athari ano Petruševac – Zagreb, e dizutne blokiringe o kuvibe e andrunipasko ani binal thar o kompleksi,  save thaneste trubuja te thanarinenpes 29 familie.  Sar tej,  ko vakti thar  akava kurko e familie trubul te  imobiliyirinenpes, thaj phari sako jek familia te len pumare  nahtarija e vudarengere.

Kana kergapes plokaža e luvibaske andre ani binal thar dizutne thaj thanarime ko akava than saveste trubul te bešhlarenpes panda 29 familie, maškar kolende thane vi Romane familie.  Ola vakerge NA-pučhle amen  vi tumenda valani te bešen kho akava than, amen vakergem VA, trubul te la amare nahtarija e vdarengere thaj ola tadani vaydinge poro hango thaj vakerge  amenge našti hulaja andre, vakerena o Nasko Bajevik.

Sar so vakerla Dinakov, o šerutn akharga sa e familien te aven ki vizita thaj te dikhen o than saveste valani te oven bešutne thaj te čhiven  pumari vashramin ko phanlo lafi.  Maškar ko akala familie isi thaj Roma.  E Bešutne vakerena amen na sijem mujal i binal te aven bešhutne, numa mangaja te đjana save manuša avena te oven thanarime ko akava than.

Hazri kerga: Erđan M-Roma Press lendo Romano Portal

Многу ми е жал. Имав неколку состаноци со локалните жители на Петрушевац во хрватскиот парламент и ми беше кажано дека (протестот) не се против Ромите. Јас само го поставувам прашањето: Ако не е против Ромите, тогаш зошто е тоа така? Ако има некој друг потег, сигурно нема да биде таков протест. Протестите се токму поради тоа што припадниците на ромската заедница  се различни и поинакви, изјави Кајтази  за новинарите откако претседателот на Републиката, Колинда Грабар-Китаровиќ, му додели придонес за подобрување на положбата на ромското национално малцинство во Хрватска. Тој, исто така, посочи дека ќе се обиде да разговара со градоначалникот на Загреб Милан Бандиќ и да му даде целосна поддршка во движењето за подобрување на положбата на  ромските семејства, бидејќи, како што вели, Загреб не треба да биде различен бидејќи е мултинационален град кој ги прифаќа сите други национални малцинства.

But si maje fuhal. Sasaman nekobor khedipna thaj dikipna e loklanikane dizutnensar  thar Petruševac ano Hrvatsko Khedipe thaj sas mange vakerduno aso o protest nane kerduno mujal e Roma. Tadani me dopergum olenge salde jek pučhipe: Tej čačibnaske nane mujal e Roma, tadani pe sostar tumen kherenaole ?  Tei vareso isi aver mangin thar adala protestoja. Protestja  thane bašh odova sostar e Roma  nane jekh  pe tumendar thaj thane avera, vakerga o Kajtazi  bašh žurnalistoja  palal kana o presidenti thar Republika Hrvatska Kolinda Grabar Kitanovik, denga ole šajipe thar odova te anel pošuakr progreso upral e Romengiri jekin ani Hrvatska.

Kajtazi ko jekh vakerga ka ovele dikhipe thaj e  Šerutneja thar o Zagreb Milan  Bandik thaj te dell ole  sasto ikheripe  bašh e aktivitetija save prelaleln bašh pošukar đjivdipe  e Romane jerijenge,  sostar sar so vakerla, Zagreb na trubul  te na ovel jekh  sostar vov thano multietnikani diz save prepena thaj ikherela sa e etnikane avera khedina thar  minioritetija.

E asavke protestoja sakana ikergovena numa o agor resarela ko bahtaluno agorkeribe, vakerga o Deputati  Kajtazi.

Hazri kerga: Neđmedin A-Roma Press lendo thar Romano portal

Во Сараево и Бања Лука  на плоштадот пред Националниот театар во Сараево се собраа на протест барајќи правда за трагично мртвите млади луѓе на Дејвид Драгичевиќ и Џенан Мемиќ. Мисур Мемиќ, татко на Џенан Мемиќ, уште еднаш рече дека тој и Ифер Фераге го знаат името на лице кое, како што тврди, го убил својот син. Тој рече дека ги предал своите докази на обвинителството и побарал од нив да го спроведат законот. Му било кажано дека има доволно агонија која трае повеќе од три години и дека ќе ја земе правдата во свои раце. Сузана Радановиќ, мајката на Дејвид Драгичевиќ, рече дека во Бања Лука повеќе не треба јавно да го изговараат името на нејзиното дете, бидејќи не смеат да се собираат, бидејќи ги препознаваат како симпатизери на “правда за Давид”. Моето дете беше убиено од страна на Министерството за внатрешни работи на Република Српска и поради тоа се обидуваат да водат правда за Давид во агол, но тие нема да успеат – истакна Радановиќ.

Dizutne thar o  Saraevo thaj Banja Luka khedingepes ano ploštadi anglo Nacionalnikano  teatro ano Saraevo ko protesti  rodibnaja hakajipe  bašh o tragikano  mudaribe e duje terne čhavorengo Dejvid Dragičevik thaj Đenan Memik.

Misur Memik, Dat e Đenan M. panda jek fori vakerga  bašh o Ifer Ferage aso đjanena savo manuši i ov, vakeribnaja vov mudarga oleskere čhave. Vakeribnaja sa e dokazija dende thane ko dikhlo došhakerdo thaj rdinga olendar sigo te kheren piri buti thaj te vayden bangivalo kotor , te anne o kanoni ano than. Vakerdoj thano olenge nakhla pobut vakti thaj odova trin berš, thar tadani khanči nane kerdo odoleja  vakerlapes ka lel o hakajipe ov pire vastende.

Suzana Radanovik, Daj  thar Dejvid  Dragičevik, vakerga, ANI Banja Luka na trubul pobuter te vakerelpes o anav thar lakoro čhavo, sostar gndinelapes  našti te aven e dizutne adla save kamena te ikheren amen, sostar sig pal odova olenge gndinelapes so si von ikherimaje thar hakajipe e  Davideske, thaj  dočhivenapes  sar but bilače manuša e Dizjake thaj e Themske.

Mor o čhavo thano mudardo thar Ministeriumu andrune bukenge thar Republika Srpska thaj odoleske  vazdelapes  hango bašh hakajipe )pravda0 e Davideske, numa sa e palunipa save kamena te kheren olen upral amende akathar mothavava olenge nane te nakhen lokhe, vakerela i Radanovik.

Hazri kerga:Roma Press-lendo thar Udar