Актерка и режисер Алина Србин презентираше делови од  нејзина претстава во Париз. Се планира  претставата што првпат беше изведена во Њујорк пред една деценија, да може да ги оспори расистичките ставови кон Ромите во Франција. Алудирајки со рекламен дел носејќи маица со натпис “Јас сум Ром – но нема да ги украдам твоите деца”, Алина Србин  се очекува да ја има големата поддршка на сцената за време на нејзината прва претстава на француски јазик.

Akterka thaj Režiseri  Alina Srbin  preyentiringa  kotora  thar lakiri kheldi drama ki Francija –Pariz. Ki godi thani savi maj anglal khelgapes ko Nujork anglal jek decenija  te šhaj te čhinavenpes  e rasistikane šartija  save prelenapes prekal e Roma ki Francija.

Uravibaja ki peste šej saveste ka ovel hramome ,,Me sijum Rom-numa madara na čhorava te čhaven“ Alina Srbin  mangela odole  sikavibaja te ikerel but bari sama maškar e manuša ki Francija pohari te dujraren pumare šerendar e asavke gnde  bašh e Roma, thaj i sasti drma aka khelelpes ki Francijaki čhib.

Fuhalibnaske  pali agorkeriba o komunizmo  amen našavgem amaro kher mere jerijejaj thaj palo adava gelem te đjivdina ko moro Ujko , ko oleskoro kher savoj thano bašh tradicionalnikano Romano kher , vakerela i Ajlin Srbin.

Pobuter drabaren ko teluno linko..

Hazri kerga-Roma Press: Lendo Linko taro : http://en.rfi.fr/europe/20190421-roma-actress-one-woman-play-tackles-racism?fbclid=IwAR0EewtkDaR3sFkX0_PirHph-Qw8gpA4JNvgSPdXQHDQWyNUultzsdSqWa0

Покрај оправданите критики на нашите граѓани, припадниците на ромската популација денес велат дека ќе поминат по асфалтирани улици за 60 дена, а жителите повеќе нема да се мачат со пукање на цевки и поплави на домаќинствата”, вети градоначалникот на Лесковац на прес-конференција што ја организираше во центарот на ромската населба Сат Махала.

Sar so vakerena e na čhale amare diyutne Roma thar akaja Romani mahala, amen salde daja tumen amaro lafi 60 divenge e Roma thar akala droma ka phiren kho asvaltirime droma, vakerena e vastalune thar Komuna.

E dizutne pobuter nane te ovele e problemoja sar so sine olen po anglal pagerde droma, pajrarde pajneskere cefke thaj bilačhe infra struktura savi đji avdive anga olenge pharipe ko đjivdipe, amen pakjaja so von akanasaske  nane olen pakiv  bašh sa akava so ka kerdol soske angleder amende but fori sine hovavde dende lafija prekal olende vakerena e vastalune komunake.

Akala droma  ka kergoven 6o divenge, thaj I Komuna ulavga love lačharibnaske o Vodovod, Kanaliyacijako lačharibe, asvaltiribe  e droma thaj upral olende keripe thaj signaliyacija upreder 32.000 milionija dinarija thar buđeti e Komunako, vakerela anglal diyutne e čekalune  e Komunake.

E Roma Optimistija ki pakiv đji kaj na dikena čačikane lačharibe akala droma, aso i mehanizacija resardi ko than thaj tavdela buti keribnaja.

Hazri kerga:Roma Press lendo Romainfomedia

Големама заедница на народ, собрани во Европската унија, ги избира своите парламентарни претставници на секои четири години, но секогаш постојат прашања во врска со изборот на припадниците на националните малцинства, пред сè, Ромите. Ромската заедница во Унијата која е  бројна, проценета на околу 15 милиони, со половина милион Роми кои живеат во Шпанија и Франција, додека во Словачка, Унгарија и Бугарија, ромското малцинство брои до 10 проценти од населението. Во состанокот на Европскиот парламент има двајца ромски претставници, иако претставниците на Ромите сметаат дека, со оглед на бројот во европската рамка и широките капацитети на тоа претставничко тело (751 пратеник во парламентот на ЕУ), тие треба да бидат значително повисоки
Директорот на Канцеларијата за ромски иницијативи во Фондот за отворено општество во Берлин, Жељко Јовановиќ, сепак, се сеќава дека “Европскиот парламент веќе долго време им помага на Ромите, ги прави видливи и ги поканува членовите да посветат повеќе на вклучување на Ромите во општеството”. Исто така е “силен поборник за признавање на дискриминаци врз Ромите како специфичен тип на расизам со кој е неопходно треба да се бори со соодветни мерки за искоренување на истиот “.

Maj bari kedin, khedimali ani Europaki Unija, kedlarela pere evropake pretstavnikon  ko štar berša, numa sakana isi pučibna puterde  save astarde thane e Roma, thaj ko adala pučibna ko sako fori trubul te bešhelepes thaj te kerelpes olenge vorba.

Romani khedin ki Eurapa thani but bari, khedimale numeroja legarela thar 15 milionija, ekvaš milioni đjivdinena ki Španija thaj Francija, aso  ki Slovačka, Ungarija thaj Bugarija, I Romani khedin lelarela buteder taro 10 % thar đjivdutne.

Ko khedipe ki Eurapoka Unija bešlarde thane duj pretstavnikoja, aso e dikhleja kobor  Roma isi thaj sa koj bešela ko 751 pretstavnikoja ki Europaki Unija, tadani akava numero tharo duj pretstavnikoja trubul te ovel but pobaro.

Sar so vakerela  pretstavnikoja thar Hrvatskako parlamenti Velko Kajtazi, vakerela e asavke thana valani te oven siguririme  kana organizirinenapes alosariba, thaj adala thana trubul te oven dende Romenge.

Direktori thar Kancelarija Romane  incijativako thaj o fondotori  puterdo sasoitnipa ko Berlin Željko Jovanovik, iranela ko poro gndipe “Evropako parlamenti but čirla dela dumo e Romenge”.

Ko jekh kherena olen te oven dikhle  thaj akharena e đjenen te len pobuter than ko Romano pučhipe ko sasto sasoitnipe, numa thaj  baro ikerimalo ko čhinavibe  I diskrimanacija savi kerlapes upral e Roma sar specifikano tipo  thar rasizmo  saveja valani  te kherelpes but buti đji kaj te čhinavelpes.

Hazri kerga:Roma Press lendo Udar..

Ромите во Ниш наскоро ќе добијат Културен центар, кој ќе се наоѓа во просториите на локалната канцеларија “12. Февруари “. Потпретседателот на Националниот совет на Ромите, Светислав Јовановиќ, истакна дека идејата за таков културен центар е стар повеќе од две децении, но конечно дојде моментот да се реализира. Градот Ниш обезбеди простор до 2025 година, за време на траењето на Стратегијата, но Јовановиќ очекува Културниот центар да трае многу подолго. Тој нагласува дека овој простор не е наменет само за културни манифестации и за Ромите, туку исто така сака да го предаде на други организации и е безвреден. “Со години на Ромите им се обезбедува простор за манифестации, сега сакаме да го вратиме гостопримството и да создадеме мултикултурен центар”, вели Јовановиќ.

Roma tharo NIŠ ko sigo vakti ka ovel olen Kulturako centrumi, savo araklagovela  ko thana  thar lokalnikani kancelarija. Tealalpresidenti  thar Nacionalnikano konsil e Romengoro, Svetislav Jovanovik, vakerela  bašh asavko idealo  e kulturake centrumeske  thano but purano pobuter tharo duj decenie, numa akhe akana alo o momento  te kerelpes oleske realizacija.

Diz Niš arakla  than oleske đji ko 2025 berš, savaja tavdela vi i Strategija, numa o Jovanovik vakererla  bašh akava idealo ka ačhovel thaj pobueter sar Kulturako centrumi.

Akava than nane te ovel ikerimalo salde Kulturake manifestacijenge thaj salde  e Romenge numa vov ka ovel denduno thaj sa e averenge savenge ka trubul te kheren disavo aktiviteti khi oleste, sostar e Romenge but berša dena sas than baši ikeribe amare manifestacijenge, numa akhe akana alo o vakti kana ka trubul vi olenge amen te irana odova šukaripe.

Jekh kotor thar akava centrumi ka ovel kancelarie bašh mobilnikano kotor, romano koordinatori  bašh romane pušibna thaj than bašh o Nacionalnikano konsili  e Romengro.

O Nacionalnikano konsili ka ovel ikerdo lovensar thar i diz Niš, baši o putriba oleskoro dendo love thar 3,6 milionija  dinarija thar dizjako buđeto.

O putriba e Centrumesko ka ovel ikerdo ko  dive e biđukoske Herdelezi ko 05-Maj ko 20:00 ari.

Hazri kerga:Nedmedin A.-Roma Press

Случаите на дискриминација и кршења на човековите права мора да имаат судски епилог – завршување на дводневна едукација за социјалните и човековите права за професионалци кои се завршени во Сараево. На организацијата на Германското друштво за соработка (GIZ) GmbH, присуствуваа партнерски организации и претставници на институции од пет локални заедници, во кои се спроведуваат проекти за социјални права за ранливите категории.Дискриминацијата, иако е забранета, во практика честопати поминува неказнета, а најчесто започнува со претставници на институции, кои дејствуваат на начин што водени од лични предрасуди кои директно ги негира одредени права на ранливите групи. Салиха Ѓудерија, помошник-министер за човекови права и бегалци во БиХ, истакна дека во многу случаи, службениците кои вршат дискриминација или ги кршат правата на одредени групи, не се свесни за нивната дискриминација

Čipote  thar diskriminacija  thaj pageribe e manušikane hakaja  valani te ovelen adelateskoro epilogo-agorkerdo  thar duje divengiri edukacija bašh socijlanikane  manušikane hakajipa thar profesionalcija save agorkerge ko Saraevo.

Telal organizacija thar Germanijako  khedipe ko buti kheripe GIZ, lejbaja than sar partnerikane  organizacie thaj pretstavnikoja  ko institucie ko panđ loklanikane kedina, kasaja so legarenapes  proektija phanle  socijlanikane hakajipaske ko pagerde kategorie.

GIZ ko pobuter fori kherela asavke kedina prekal edukacijako siklovipe te šhaj te našavelpes i diskriminacija, socijlanikane pageripe hako,  thaj pageribe e valanipa  e tikore čhavengoro.

Diskriminacija kanoneja nane mukli te kherelpes , numa  sakana ko aver fori voj resarela thaj nakhela bi te ovel ikerdi odole kotoreske disavi đeza (kazna) thaj maj but nakhela prekal institucie upral e maj tikore kedina pageribnaja olengere manušikane hakajipa.

Saliha Đuderija, telal ministeri  bašh manupšikane hakaja thaj bašh našle manuša  thar BIH, vakerga  ko pobut čhane, e službenikoja save kerena disavi diskriminacija  ja palem pagena disavo manušikano hako, ola korkoro nane ki godi so von kherena thaj so so odova preperutno kotar i diskriminacija.

Bašh sa akava odoleske trubul te kerenpes olensar asavke edukativnikane kedipa e bukarnensar, aso maj but okola save preperena ko bukarne thana thar sastipnaskere institucie, vakerga i Saliha.

Hazri kerja-Roma Press lendo thar Udar net

Според податоците на Здружението на Ромите делумно, во училиште 2018/2019. Во округот Брчко, средните и основните училишта учествуваа вкупно 111 ученици од ромска националност, од кои само двајца средношколци. Од истото здружение дознавме дека ромските деца не се во градинки. Амел Аљиќ, еден од двајцата средношколци, му рече на Удар дека неговата најголема желба е да влезе и успешно да го заврши факултетот. Амел очекува дека ситуацијата со Ромите во Брчко, како и во целиот свет, ќе се смени еден ден и верува дека ова може да го сторат само образовани Роми и Римјани. Дајана, исто така, е активист во Здружението на Ромите во секцијата и зборувајќи како активистка, таа ни кажа дека таа прави многу за промена на свеста на Ромите во образованието.

Sar so vakerena thar Birađjakiri organizacija e Romengiri, ki siklovni  bašh 2018-2019 berš ko Brčko,  e maškarutne thaj fundavne siklovne  lena than 111 sikle thar Romani khedin , savendar salde  duj đjana ko maškarutno siklovibe (sredno).

Thar i jekhajek organizacija resarelpaes ko informacija, bašh e Romane čhave so na mukhenapes vi k anglal siklovne (gradinke).

Amel Alik, jekh thar  duj Romane čhave save thane hramome ko maškarutno siklovipe, vakerga bašhi o portali Udar  oleskiri bari mangin  te agorkerel i maškarutni siklovni thaj te hraminelpes ko fakulteti.

Amel gndinela  bašh akava resaripe e Romensar na salde ko Brčko numa hem ko sasto Sumnal ka iranelpes, nane te ačovel sar đji akana odoleja so e Roma ka mangen te agorkeren učhe edukacijakere škole.

Salde  e asavke  misalensar (primerija) sar me thaj avera, ka da pozitivnikano diklo upral amari terni Romani generacija  bašh pobuter mangin edukacijake,  sostar i edukacija thano baro takati, sostar vi e Roma šhaj te oven misal  e avereda manušenge, vakerga i Dajana.

Hazri kerga: Roma Press lendo thar Udar

Во рамките на проектот “Сè за деца: Мобилизирање на заедницата за поддршка на развојот на децата Роми во раното детство” поддржан од УНИЦЕФ, обновување, соработка и алтернативи на Ромите – РОСА од Лесковац организираше едукативни содржини за повеќе од 100 ромски деца од предучилишна возраст и училиште кога тој го посети Музејот, Народниот театар и Киното на Културниот центар во Лесковац. Проектот “Сè за деца: Мобилизирање на заедницата за поддршка на развојот на децата Роми во раното детство” има за цел да обезбеди поддршка на семејствата за надминување на специфичните проблеми во овие области, здравствената заштита, исхраната, раниот развој и благосостојбата на децата. 

Ko pervazija thar proekti ,,Sa e čhavorenge“  Mobiliziribe e tikore čhaven  bašh ikeripe  o buvlaripe olengoro thar čhavore Roma ko olengoro čhavorikano bajrovipe, ikerde  thar UNICEF  ko pašhakeripe e buti kheribnaja  thar alternativa e Romengiri Rosa thar Leskovac.

Organizirinipe edukativnikane ikerina  ko pobuter thar 100 romane  čhavore save beršalipnaja thane anglal siklojbaske ki edukaciako procesi thaj olen legarelapes ko Muzej, Teatro, Kino thaj Kulturakere centrija ano Leskovac.

O gndo bašh asavko aktiviteti thano legardo bašj bajrovipe o gndo ko tikore čhave, mangipnaja te den arka vi ko jerije bašh nakavibe akale problemeske thar tikore berša von te penđaren thaj te đjanen akala edukacijake thaj kulturake thana, numa thaj arakipe olengoro sastipa,  hajbna,  tikne beršeskkro buvlaripe, pakluko thaj aver.

Pretstavnikoja  thar organizacija ROSA, Sluđba sastipnaskiri thar Leskovac, PU Vukica Mitrovik, Centrumi bašh socijlanikano buthi kjeripe, Sastipnaskere medijatorija, Lokanikano buthi kheripe savore denge dumo bašh akava aktiviteti  phanle lafeja mujal diskriminacija.

Hazri kerga; Roma Press