Blog Rig 321

“Rom si Indiake chavora”

Министер за надворешни работи од Индија  Сусхма  Сварај , учествуваше во интернационална Ромска конференција  во Индија, и во свој говор ги користеше последните зборови на одамнешниот претседател на Индија – Индира Гандиј, кој јавно искажа дека Ромскиот народ е чеда на Индија, и ја сега тоа истото го потврувам дека ,,Ромите се народ на Индија’’.

Indiaki avri themutni ministerka Sushma Swaraj phendas pe jekh internationalno romani konferencia ande India ke e Rom si a Indiake chavora.

“Tumen  san a Indiake chavora khaj mukhlan o them thaj trajisardan tela phare konditci ande kaver thema tela but bersh, feri vi kade inkren tume tumaro identiteto”

Pasha kodo phendas e ministerka Sushma Swaraj vi kodo ke e Rom si jekh lashio examplo sar shaj te trajin e manush pachasa ande multikultaralne thana.

Kado sas phendino pe jekh trine djesengo konferencia so Indian Council for Cultural Relations thaj e Antar Rashtriya Sahayog Parishad.

Po than sas vi o Rom o Jovan Damijanovic so si presidento ande organizatcia World Roma Organization thaj vov phendas kote ke e Rom kamlov te aven ginade sar e Indiake chavora.

Pe konferencia phenlas pe ke e rom shaj te aven nipo e nomadicne grupenca anda India sar e dom, banjara, gujjar, sansi, sikiglar, dhandar thaj vi khaj kaver grupi.

Adjes si opral 20 miljonura Rom ande ljuma thaj kadal manushen si but negativne anava sar Zigenare, Cygan, Gipsy thaj si vi kaver anava pe rom.

Jekh resolutsa sas shutini po agor pe kadi konferencia thaj kodo sas te avel maj but personalne kontaktura mashkar e rom thaj e indicura thaj te avel kodo vazdino opre.

Akanak kamel pe vi te vazdel pe opre thana khaj shaj te kerel pe diferentne rodimata pe rom pa romengi historia thaj lengi migratcia thaj mangel pe te vazdel pe opre e romani chib sar jekh nationalno minoritetno chib ande india.

Trobuj te del pe ekonomicne relatci mashkar e rom thaj e Indiake manush.

Kado so e ministerka Sushma Swaraj phendas si angluni data sar jekh kade oficialno manush anda India phenel kado de khatar 1976 kana e purani presidentka ande India Indiara Ghandi phendas e Romenge ke e rom si indiake chavora sar kade oficialno phenel pe ke e Rom si Indiako narodo.

Lendo linko https://sverigesradio.se/sida/artikel.aspx?programid=2122&artikel=6385924

 

 

 

Dendo granti baši siklana Brakja Ramiz thaj Hamid taro Šuto Orizari bašo tikne inicijative ki maškaretnikani integracia k i edukacia

На конкурсот за мали училишни иницијативи за поддршка на меѓуетничката интеграција во образованието, Управниот одбор на ФООМ додели грантови за 10 основни училишта во вкупен износ од 37,671 УСД. Меѓу тие училишта е и ОУ „Браќа Рамиз и Хамид„ од Шуто Оризари, кој доби 4.000 долари за реализација на проектот под име „Ода на радоста„.

Ko konkurso e tikne siklovnenge incijativa  ko vahtavi e maškaretnikane integracie  ki edukacia, O Ofiso taro FOOM dengja grantia bašo 10 fundavne škole ko sasto sublimati taro 37,671 USD. Maškar odola škole si thaj i siklovni “Brakja Ramiz i Hamid” taro Šuto Orizari kote dengje lenge 4.000 USD an i realizacia e proektoske telal o anav ” Oda e bahtake”

I resarin akale proekteske si te motivirinen aktivno leiba than thaj interkonekcia maškar o čhave , profesoria, jeria thaj lokalno ofisoa e siklovnakoro dživdipa te keren promocia e lačhe praktike ki  edukacia, sikljojbe thaj sikljojbaskiri organizacia, thaj motivacia-stimulacia e sikljojbaskere trujalipaske, promocia thaj moldipa etnikane, kulturakere thaj čhibjakere diferencie sar pozitiva thaj kote sa o sikle ka oven sar lačhe akceptirime thaj ka ovel len šajdipa te resen piro maksimum potencijali ko akcepcia, sikljojbe thaj progresi.

 

 

 

 

Ko baro jagalipe (pozar) efta familije ačhile bi kerengoro

Седум семејства од населението на РЕ, останаа без покрив над главата во оган што минатата ноќ го погоди селото Ловина на границата на општините Котор и Тиват. Семејствата имаат вкупно 42 членови, од кои 30 се деца.”Пожарот го уништи целиот свој имот и 12 возила со комплетни единици на пожарникари од Тиват и Котор учествуваа во акцијата против гаснење.

Efta jerije  taro than Re ,  ačhile bi kerengoro  ko poro šero kana  i nakli rak astarga jek baro jagalipe  ko gav Lovina ki hona e komunensar  Kotor thaj Tivat.O familije isilen kedimo numero 42 personija, savendar  30 thane čhavore.

Akava baro jaglipe  legarga sasto imoti so sasalen, thaj ačavibaske akava baro jagalipe kerdapes intevencija tare mujal jagalipaskkri služba 12 vordonensar  taro Tivat thaj Kotor.  O Duj komune akanasaske kerde vizita đji ko akala jerije halile so akala manuša praktikane nanelen khanči, salde odova so sinelen ko adava dakiko upral lende  šehija thaj ko pre diso.

Akanasaske o jerije vakerena đji lende sas ki vizita manuša taro ministeriumi baši socijala, o jerije uđjarena sigarutni arka taro institucie  e raštrakere, te anelpes lenge šehija,  hajbe thaj than kote šaj tanarenapes, ko akala dakika akala jerije na đjanena kote ka han thaj kote ka rakaren vakerela, o Jaha.

Avdive kergapes informacie  đji ko sa relevantna instutucie thaj maškar đianeskere organizacie,  thaj ađjikeraja olendar  paluno lafi numa thaj i arka, đji kaj thaj o avera institucie ka sikaven  pumaro manušipe đji akaja bi bah vakerela o Jaha.

Lendo  Linko http://www.vijesti.me/media/cache/59/30/5930940933952d099e9c9943f7f793af.jpg

 

 

Duj amala kerde vizita đji i indija te diken vareso jekhajek si li amen identiteto indijako ja na !

Двајца Роми млади  пријатели Сеад Шерифи и Сеферим Мурима сакале со свои очи да ја увидат состојбата како и живеењето на Ромите во Индија, и дали имаат заеднички  особини со балканските и европските Роми. Констатацијата е  дека имаат многу заеднички особини околу зборувањето, навиките, обичаи и традицијата како и начинот на живеењето.  Младите Роми говорат дека Ромскиот народ го има идентитетот на Индија.

But djene puchenpe katar e rom aven, thaj čhi shaj čhaches avel kade ke le Rom aven anda India? Duj terne Rom trade privatnje andi India te dikhen aven le roma anda India? thaj chi si vareso romano andi India? aj kade phende von amenge ando Radio Romao.

O Sead Šerifi katar o Mantorp thaj o Seferim Murina katar o Norrköping, kamlje pe jakhenca te dikhen thaj pe kaneca te ashunen, ava amen chache o Roma kotar i India vaj na? Thaj shaj ano 10 dive te arakhe diso so mothol kaj sam andari India?

O Sead thaj o Seferim pehenen kaj isi but similarno e chi sar dichova, sar vakera, sar has thaj but javer bucha, mothon kaj o roma shaj te aven katar i India.

Jekh drumo dji andi India, savo putarda ljenge jakha te arakhen piro indentiteto.

O puchipe si putardo thaj dika kaj o majoriteti panda pačhal kaj e Roma ani teoria aven kotar i India. Numa si amen avdive vi Roma save phenen ani teoria kaj ava katar o Egipat. Sar tu gindine? Ava amen o Roma katar i India? Vaj Egipat?

Lendo linko https://sverigesradio.se/sida/artikel.aspx?programid=2122&artikel=7089514

 

 

Jiv ko Nujork- paraliyiringa o telalpuvjakoro transporti

Првите врнежи од снег за оваа есен го парализираа функционирањето на надземниот транспорт во Њујорк. Влажниот снег и  силните налети на ветар кршеа гранки од дрва кои го отежнаа сообраќајот. Полицијата им препорача на луѓето да не излегуваат и да ги избегнуваат патиштата.

Jekto  baro Jiv so astarga akava berš ko Nujork kerga paraliyiribe  ko lokho thaj šukar keriba buti o telalpuvjakoro transporti  savo si but importatno e Nujorkoske.

Pajnalo Jiv  thaj abare takateja o bavlalina  pagle kašta  thaj panda but avera problemura saveja kerge  baro pharipe ko soobrakaj – dromaripe havlarena,  lokalnikane medie. Policijake bukarne  denge havlaribe đji sa e đihanija  ten a ikloven  avrik  thaj te na oven ko dromaripe akala dive đjikote kerelapes hari than dromaribaske.

Baši o bilačo vakti, avtobusija  phareste resarena đji ko trafike  ko Menhetn, odoleja kergapes baro kalabaluko ko sasto sobrakaj thaj trafike (stanice)

Jekhajek sas na resaribe ko vakti thaj o avrune dizjakere pampurija (vozij) , aso ko than ,,Đorđ Vašington’’  resargapes đji ko baro kuvibe  maškar tomofilija save araklagovena sas ko dromaripe.

 

Policija blokiringa o sasto than kote đjivdinena maj but Roma thaj činavgapes i elektrikani energija

Шест полициски возила со 30 полицајци влегоа во ромската населба Подворце во Лесковац, по 9 часот наутро, како помош за електричните работници кои требаше да ја исклучат електричната енергија со нередовна исплатаИсклучувањето на електрична енергија за 10 домаќинства беше проследено со високите долгови што ги имаат жителите на оваа ромска населба.Претставниците на Ромите не реагираа, а жителите на Подворац ја занемарија својата тишина и недостаток на интерес за решавање на проблемот. Тие, исто така, се жалат на голем број полицајци кои беа во оваа населба.

Šov  policijake vordona thaj 30 policijake bukarne  kuvge  ki Romani mahala  Podvorce ko Leskovac,  pali o ejna javinako, sar arka  taro elektrikane bukarne  save valani te  činaven i elektrikani  energija  taro manuša save ko vakti na pukinena i harđjimi elektrika.

Činavibe e elektrikane energijako valanga te kerelpes upral 10 jerije(familije) save sasalen but bare love pukinibaske  tari akaja Romani mahala.

Prstavnikoja taro Roma  na kereg reakcija, aso o đihanija  taro Podvorce  mukle ki rig pumaro na vaydipe hango  baši arakibe solucija akale problemeske,  numa fuhalingepes  baši o aviba baro numero tare policijake bukarne te keren intervencija.

Akala jerije  tari socijjalnikani arka,  kerena odoborom kobor  šhaj te pukinen pumare đjivdipaskere smetke  thaj elektrika.

Ola na kerena buti katende, čhorolipe si but baro, thaj akala manuša nane bare takateja soske olen nanelen fundavno šarti đjivdipaske, na reselaleln love  baši poro đjivdipe vakerela ko intervju baši  roma medija  diyutno taro Podvorčan  Zoran Ahmedovik.

Pobuter ko lendo linko http://rominfomedia.rs/romano-lafi-romska-rec-4-11-novembar-2018-video-vesti-na-romskom-jeziku/

 

 

Roma fest 2018 – Makedonska opera i balet

Ki organizacija taro ,,Romano Ilo’’ taro Skopje avdive akharela sa e Romen thaj dizutnen ki muzikani manifestacija Roma fest 2018, lokacija ko Makedonijakoro opera thaj balet MOB. Ko Akava than shaj te diken kulturakiri muZikano koncerti tari Romani purani gili,  e motoja ,,Te irana i purani amari tradicija”.

Akava bersh o festivali ka ovel ulavde programa odoleja so ka len than upreder 20 romane muzicarija save ka basalen unikatno koncertno živo muzika telo vas taro Maestro Huso Eminovič thaj leskoro khedimo orkestar taro nekobor grupe sar Cherkezi band, chalgii, pleh orkestar Burko taro Radovish, thaj panda but avera muzičarija.

Dzikote i scena ka ovel ukrasimi e KUD taro Prilep savo so ka kelel o legendarno oro Kovachko.

Odoleske o Romano ilo akharela tumen te oven kotor taro avdisutno nastan savo tavdela taro 20:00 o ari ko MOB- dis Skopje.

UNICEF- Činavipe taro čhavorikane prandina thaj lačharibe ko pošukar o sasoitnipe taro čave thaj o terne ki Srbija

Вицепремиер на Србија и претседател на Координативното тело за родова рамноправност, проф. Д-р Зорана Михајловиќ и директорот на УНИЦЕФ во Србија, Регина де Доминици, денес потпишаа Меморандум за разбирање помеѓу овие две институции.Српскиот вицепремиер Зорана Михајловиќ изјави дека Меморандумот е резултат на добрата соработка помеѓу Координативното тело и УНИЦЕФ и дека е испратена важна порака за да се исполнат Светскиот ден на детето – децата треба секојдневно да се грижат.

Vicepremieri tari Srbija  thaj  presidenti  Koordinatori  taro bedeni  manušikane jekhajekipnaske, prof. d-r  Zorana Mihajlovik thaj direktori taro UNICEF  ki Srbija, Regina  de  Dominici  avdive hraminge  Memorandumi  baši  halovipe  maškar  akalča duj  institucie.

O Butikeripe  maškar Koordinativnikano  bedeni taro UNICEF  ka zorakerelpes  ko thana  taro činavipe  o čhavorikane prandina  thaj lačharipe  o čavorikano  sakodiveskoro ikerkeripe.

Vicepremieri Zorana vakerga  akava Memorandumi  tano rezultati  taro šukar buti keripe maškar akala duj institucie thaj,  akaleja bičalaja mesažo  savo valani te anelpes ko than, e Sumnaleskoro dive e čavengoro – tano ando baši ikeripe thaj arakipe e čaven.

Salde barabutne buti keripnaja thaj šukar anibe ko than odova so čivaja ko lil  ka sikava savorenge  bašh nane problemo saveske našti arakelapes solucija.  Nane amenge po prioritetno buti tari arakibe thaj sajdipe amare čaven, te sikavalen pal edukacija  thaj te činava olendar o sigo thaj ko tikne berša ola te kuven ko prandipe (brako) savo maj but asavke resarina avena ko Romane Jerije, vakerga i Zorana Mihajlovik.

http://rominfomedia.rs/romano-lafi-romska-rec-4-11-novembar-2018-video-vesti-na-romskom-jeziku/

 

 

Trinto obuka tari Misija OBSE – Konsileskere prestavnikonsar

Организирано од Мисијата OBSE -Трета обука – Интегритет и етика во работата на општинскиот совет, облици на месна самоуправа и транспаретност и отчетност во работата на општинскиот совет.

Tari rig  tari Misija  OBSE  avdive agorkerga thaj i trinto sikvin  anavkerdi- Integriteto  thaj etika ki buti  tare komunengere konsilija,  ko sikavde thana  taro tanarde komune thaj olengoro  puterdo thaj  ando ko than tari lengiri  buti komunake konsilija.

Asavki  sikavin  tavdela sasto berš tari Misija – OBSE  e konsileskere prestavnikonsar taro komune  mangindor  te  bajraren lengro đjandipe ki lengiri buti thaj sar šaj po lokhe te te arakenpes e bukensar save delalen sar dajatve anibaske decizije ko disave rodlaripe lengere hangonendar,

E Konsileksre  prestavnikoja savour  save lele than ko akala trin sikavipa (obuke) hošime vakerde  so si lenge šukar sa, odova  ko akala  ikerde sikavipa  te siklon thaj odova so đjange  te doeperenle pobuetr siklovibaja .

Ko akala siklovipa e konsileskere prestavnikonsar kerde buti thaj amalikano siklovipe  Maja Layarova thaj  Nina Sulovič-Cvetkovska,  kaske  o Konsileske prestavnikoja sikavge baro oven saste taro prezentiribe e sikavutnengiri buti, thaj so panda jek fori sikavge amen savej tane amare  dajatve (nadleznostija)  sar đjene taro konsili.

 

Popis 2020 berš thaj na pučhibnaja baši etnikano thaj pakavutno ikerkeripe-Panda nane haberi savo si o stavi e Romengoro pal akava pučhipe

Пописот на населението во Македонија ќе се спроведе во април 2020 година. Планирано е да бидат ангажирани околу 5.000 попишувачи на осум јазици, при што ќе се користи комбиниран метод: податоци на терен и податоци од регистри, изјави на денешниот брифинг со новинарите директорот на Државниот завод за статистика, Апостол Симовски.

Popisi e đihaneskkro  ki Mkaeodnija ka kerelpes  realizacija  ko Aprilo 2020 berš.

Planirime tano te oven angažirime 5.000 bukarne save ka keren I realizacija bašh hramipe  thaj odova ko ovto čhibja,  odoleja ka ikerlpes kombinirimo metodi, podatokoja  taro tereni thaj taro registrija, vakerela  o Direktori tare raštrakoro zavodi baši statistika  Apostol Simovski.

Maškar ki akaja  dendi aktuleno informacija ki Makedonija, doperelapes o pučhibe so ovela e potikore  kedinensar ki Makedonija ko primeri  Roma,  penđarutne si amenge sar redakcija  Romapress ko zapadnikano kotor tari makedonija thaj  panda but avera dizja  Romane jerije save pumare kerende  na kerela lafi pal piri dajakiri čhib Romani, thaj kana  ka dočivelpes lenge o pučipe pe savi čhib  kerena lafi  kop ire khere  e Roma ka vakeren odoja čhib savi kerenala.  Ko akala kotora taro dizja ki Makedonija e Roma kerena maj but lafi ki Khorani, Albanikani thaj Makedonikani čhib.

Tadani ako legarelapes ko akava šajdipe  o popis – dočhivelapes o pučipe savo ka iklol  o numero e Romengoro ki Makedonija, thaj kobor  olestar pali o popis  ka diken  šukarina I korkoro Romani kedin ki Makedonija kana pen]arutne sis a so ulavelapes ki ra[tra ulavelapes prekal o etnikano numero adale djihaneskoro.

Đji kaj akava aktuleniyirinelapes ki Makedonija o ando POPIS  savo valani te ovel realizirimo,  amen sar redakcija panda na dikel savo si o gndipe e Romane politikane  prestavnikongo, NVO -Sektorija,  Intelektulacija thaj o korkoro đihanija.

 

- Reklam -

KOLUMNE