Blog Rig 333

Agorkerga e Kulturaki rakh anavkerdi,, Barvalipe e čibjako thaj Kultura e Romengi“

Здружението за развивање на општествени дејности ,,Кхам Сијан„-Скопје, во соработка со Ромскиот портал ,,Рома Прес“ ја оддржа најавената Културна манифестација насловена  ,,Богатството на јазикот и Културата на Ромите” со почеток од 19:00 час. во Средно училиште на град Скопје „Шаип Јусуф“ – Шуто Оризари.

Културната вечер помина на задоволително ниво, како и голем број на  присутни во Културната манифестација.

Театарската представа која беше реализирина од Театарот на Ромите насловен,,Театар Рома“ ја издигна публиката на нозе со грозоморни аплаузи и со најдобрите ликови во театарската представа со улогите на Џенгис Хусеин-дипломиран актер – во лик на Ром, како и Амет Јашар –во лик на странец.

Имаше и голема поддршка за настапите во делот на Поетските рецитали од познати автори, како и трите најдобри наградени исцртани портрети-на слободна рака од ученици од Средно училиште ,, Шаип Јусуф.

 

 

 

 

 

 

Biradjakeri organizacija  baši buvlaripe o sasoitne ikerkeripe,, Kham Sijan“ ko buti keripe e jekutne Romane portaleja ,,ROMA PRESS“ Ikersalili i havlardi Kulturaki rakh anavkerdi ,, Barvalipe e čhibjako thaj Kultura e Romengi“ ikerdili  taro 19:00 o ari. Ki Maškarutni siklaana,,Šaip Jusuf“-Šuto Oriyari.

Baro sas o interes  thaj avipe  taro Roma thaj misafirija save mangle te  oven kotor  tari akaja rakh.

Teatareskeri performansi  sas realiyirimi  taro Teatro e Romengoro anavkerdo,,Teatar Roma“ savo vaydinge e publika ko pre  taro bare aplauyija  thaj o maj šukar muja ko teatar  taro kelde thana taro Đengis Husein-diplomirimi akteri –ko muj sar Rom, thaj o Amet Jašar-ko muj sar stranco.

Jekhajek agaar sas ikerdo bare ikeripnaja o kotor tare Poetengro drabaribe Romane hramime gilja taro penxarutne avtorija.

Aso e duje divengoro  keribe buti taro sikle e siklaanatar ,,Saip Jusuf “ sas ikerdo o preyentiribe taro finalistija  save ikerge o jekta trin thana  bashi maj šukar kerdo vasteskere keribnaja portretija ko tromakerdo ikerkeripe.

 

 

 

 

 

E Saste programake sas telal o vas e penđarutne  Romane žurnalistesko Erxan Memedov, tehnikano ikerkeripe taro Neđedin Abdula thaj asistenti e saste realiyacijako sas                  telal o vas tari Bežika Asan.

 

Bari Kulturaki Manifestacija telal organizacija ,,Kham Sijan’’-Skopje

Во соработка со Ромскиот веб портал Рома пресс, најавува за утрешниот ден 11.10.2018 богата културна манифестација насловена: ,,Богатството на јазикот и Културата на Ромите,, која ке се оддржи  во Средно училиште на град Скопје „Шаип Јусуф“ – Шуто Оризари  со почеток од 19:00 час.

Невладината организација ,,Кхам Сијан,  во реализираните  проектни активности Ромите активно ги вклучува и запознава со општата богата и културна како и јазична вредност,  со поддигане на свестта за изучуване на Ромскиот јазик  како и културните вредности на Ромскиот народ во Република Македонија.

Birađjakkri  organizacija bačh buvlaripe taro sasoitno buti kheripe ,,Kham Sijan,,ko buti keripe  e jekutne Romane portaleja ,,Roma press” havlarena baši o dive 11.10.2018 bari barvali kulturaki manifestacija anavkerdi ,, Barvalipe e čibjako thaj kulturako e Romengo,, savi ka ikergovel ki Maškarutni siklana  tari dis Skopje  Šaip Jusuf -Šuto Orizari  taro 19:00 o ari.

Birađjakiri organizacija ,, Kham Sijan” ko saste realizirime aktivitetija panle  e kulturaja akana kerela buti ko vazdipe thaj sajdipe i Romani chib thaj Kultura, mangindor  e Roma thaj naroma te penđargoven e barvale čibjaja thaj kulturaja e Romengi ki  Republika Makedonija.

E saste aktiviteteske ka ovel tumen šajdipe prekal o ,,Roma Press” te diken,, live stream” saste programako.

Ki agenda bukaki valani te realizirinelpes Teatarsko performansi,  Rakh baši o hramime Romane gilja, thaj ka ikerenpes trin maj šukar hramime portretija taro sikle Šaip Jusuf save kerge trin dive buti baši o jekto, dujto thaj trinto than pursakimi (nagradimi).

Amerikako preidenti Donald Tramp, ka čhivel sakanutno manuš ko Pašakerde nacie pire sovetnička Dajna Pauel.

Трамп при тоа ги отфрли шпекучацииите дака за таа функција ја планира неговата ќерка Иванка Трамп, иако, како што рече, знае дека таа би била „невројатна во таа улога“, но во таков случај би бил обвинет за непотизам.

Доколку Трамп ја предложи Пауел за местото американски амбасадор во ОН, таа ќе ја наследи Ники Хејли, кој вчера поднесе оставка на функцијата, но според најавите ќе остане на должноста до крајот на годината.

Објавувајќи ја оставката, 46-годишната Хејли изјави дека сака да се одмори малку и оти во овој момент нема планови за иден ангажман. Таа ги демантираше гласините дека планира да се кандидира за претседател на САД на изборите во 2020 година.

Tramp  e akanutne vahtaveja mangla te čhivel agor taro špekulacije save sas  vakerde ko adava thaj mangla te čhivel pire čaja Ivanka Tramp, jekhajek ov vakerga baši o profesionaliteto voj ka ovel sasa perfektno baši adaja poyicija, numa odoleja ka ovel sas došhalo  bai nepotiyam

Đjikaj o  Tramp  anavkrela ki akaja poyicija  pire sovetnička Pauel  ko than sar Amerikako ambasadori  ko Pašakerde Nacie , ka lel o than thar Niki Hejli, sav erati denga mukibe pire funkcijake , numa  ka ačhol  ki piri buti  đji agor e beršeske.

Tramp ikerga lesko mukibe tar funkcija o Hejli  thaj bahtakerga leskkri đji akanutni buti, aso i Pauel vakerga  oj tani posebnikano manuš savo šaj kerela šukar buti ki akaja pozicija.

Aso o Hejli vakerga  šaj iranelapes ki administracija thaj savi buti ov mangela odoja šaj delapes.

 

Duj Makedonijake raštrale mule ki soobrakajnikani bi bah

Двајца македонски државјани  се меѓу седдумината загинати  во двата верижни судири што утрово  се случија  на автопатот Белград – Ниш кај Јагодина потврди  македонското миниситерство  за надворешни работи. Српските медиуми јавуваат дека загинатите државјани на Македонија се Бурим Д и Љуљдим Р на 37 годишна возраст.

Останати жртви се Срби. 27 лица пак се повредени. Меѓу нив има и државјани на Албанија, Грција, Полска, Германија и турција.

Во судирите учестувале 34 автомобили и камиони а се случиле   на двата правци на исто место и во исто место. Снимките од терен  сведочат за големата трагедија, до која според очевидци дошло поради густата магла и неприлагодената брзина на дел од учесниците во сообраќајот.

Duj Makedonijake raštrale  maškar ko adala efat  tane mule ko so duj bare kuvibe vordona maškar peste  ko drumo Belgrad-Niš ki Jagodina, vakerena  o infor taro ministeriumi avrune bukenge.

O Manuša save našavge pumaro đivdipe tari Makedonija  tane Burim.d. thaj Luldim R. 37 beršengere.

Aso o avera mule tane sa tari Srbija , aso 27 manuša tane salde kuvde , maškar lende isi raštrale  tari Albanija, Grcija, Polska , Turkija thaj Germanija.

Snimke  sikavena baši bari sobkaekskri tragedija savi kerdili, numa i sasti bi bah resarela  taro na dikhipe ko drumo )magla, aso e šoferija paldena e vordona  e na vakerde paldipnaskere sigaripnaja. .

Mudardo manuš ki Belgija

Бегалец кој добил право на заштита во Бугарија, извршил самоубиство во центар за мигранти во Белгија, јавија локалните медиуми.

Мажот од Еритреја бил исклучително депресивен и речиси одбивал да јаде, соопштиле невладини организации запознаени со случајот. Генералниот директор на белгиската служба за странци рекол дека „бегалецот не сакал да се врати во Бугарија“. Според службата, одлуката на Еритреецот да посегне по својот живот не може да била поврзана со „одличните“ услови во кампот

Мигрантите од кампот во близина на Лиеж вчера одбиле да јадат. Невладини организации за во сабота повикуваат на собир во близина на Центарот за мигранти и истакнуваат дека ова е трет смртен случај меѓу мигранти во Белгија во последниве месеци.

Našlo manuš savo isile hakaja ki Bugarija,kerga korkkro mudaripe  ko centari bašo migrantija  ki Belgija, havlarena lokalna medie.

Manuš Eritreja sas depresivnikano  thaj na mangela sas te hal, havlarena birađjakere organizacie save  si penšarde akale čipotaja.

Aso o Generalnikano direktori  tare belgijaki  služba vakerga,,  o našlo manuš namangela sas te iranelpes ki Bugarija” sar s vakerena o korkkro mudaripe  našti resarela taro odova save šarija isi đjivdipaske ko kampi kana tane but šukar, vakerena taro službe.

Migrantija ko pašipe taro LIEŽ erati  na mangle te han, thaj jek birađjakiri organizacija ikerela khedipe savaja  mangena te  vakeren piro načhalipe  savo đji akana resarela akaleja o trinto korkkro mudaribe ko palune čhona.

Jek čipota as kana Policijako bukarno palarga palo vordon thaj mudarga tikne čavore taro našle manusa, aso I dujto sas  kana migrant pali sobrakajnikani bi bah našela as tari policija  mangindor te nakhel  ko aver tomofilengoro drumo kuvenale vordoneja thaj merela ko than.

Germanijako jekto manuš Merkel mesažoja :Sobranie te anel o phanlo lafi e Grcijaja

Германската канцеларка Ангела Меркел оценува дека граѓаните на Македонија го поддржале договорот со Грција за решавање на спорот со името и оти задача на Собрането е да го спроведе до крај.

Во писмото Меркел ветува натамошна поддршка на Германија во спроведувањето на Договорот од Преспа. Таа исто така оценува дека на референдумот на 30 септември над 90 насто од оние кои гласале се изјасниле за поддршка на овој договор.

Germanijaki kancelarka  Angela Merkel  vakerela baši o đihanija  tari Makedonija sikavge piri manin  thaj ikerge o panlo lafi e Grcijaja bašh arakiba solucija e anaveske thaj tani dajatva  o Sobranie  te anel o paluno lafi  đji ko agor.

Akava tano mesađi taro lil so sas bičhaldo  tari Angela Merkel đji ko Premieri e Makedonijako Zoran zaev , aso e Germanijaki rađji havlargale  erati.

I merkel ko lil vakerela piro zoralo lafi baši i Makedonija  ka ovela bari arka tari Germanija  te legarelpes o panlo lafi e Grcijaja so angpaes ko than ki Prespa.

Aso o referendumi oj vakerela taro okola  so iklile ko referendumi olendar 90 % ikerge o panlo lafi  maškar Makedonija thaj Grkija.

Dive baši o manuša save nanelen khera (bezdomnikija)

Пунктот за бездомници кој функционира веќе 10-та година нуди повеќе услуги за лицата кои немаат свој дом и има за цел да овозможи тие да ги остварат основните човекови права и да се реинтегрираат во општеството.

Во рамки на одбележувањето на денот за бездомниците ќе биде обезбеден ручек, донацијата е од приватно лице, како и помош во чевли за 70 бездомни лица.

Ko pervazija  taro  nišankeripe o dive e manušengoro save nanelen  khera  ka ovel olenge kerdo hajbe , thaj odova sar donacija taro jek manuš savo nane vakerdo leskkro  anav, arka  baši olengoro uravipe ko pre, thaj odova  savorenge 70 manuša save lena than ko punkti  taro lolo kriso (crven krst) ko than Momin Potok

Punkti  tano baši e manuša save nanelen khera  thaj isile funkcija  pobuetr taro 10 berša thaj isile pobuter  šukar resarine ko ikerkeripe  e manušen save nanelen kher  aso delalen šajdipa  te ikeren olengere maj fundavne manušikane hakaja  thaj reintegriribe ko sasoitnipe.

Numa akate  doperelapes o pučhibe kana ka arakelpes  paluno solucija e asavke manušenge.

Aso o punkti Momin  Potok tano ikerdo lovengere ikeripnaja tari Dis SKOPJE

Efta manuša korkoro mudargepes

Jeri (fam) taro Woksford si bibahtale so našavgje pire phralja thaj phenja so mule sebepi “Nanipa Pakjiv”

Familia Travelsia taro Weksford so našavgja efta džene an i familia sebepi so korkoromudargje pe konektiribaja thaj 3 čhave vakarela kaj akana “rodena” (VAHTAVI –IZVEŠTAJ) taro ofisora mentalno sastipaske thaj o lokalno ofiso so dži akana sine bizo sukceso.

O agorutno korkoromudaripa an i familia Berry – so akana dživdinel trujal o drom, (Karkur), ko Woksford – I bibah kerdilisine ko čhon juli.

I Alice (24) kerel sine sako dive buiti sar negovatelka pire 22 beršengere phenjake Hellen (Nelly) duj berša sine latar lendo o socialno suporto trujal so oj rodel sine sako drom e ofisestar te iranen lake, vakerel i familija.

E Nelly si la šizofrenia psihotično epizodaja thaj trubul lake saste 24 saatengiri dikhipe.

Olengiri daj i Maria Berry (62) vakerela kaj i familia rodingja suportho e Alisake taro olengoro jerieskoro doktori thaj sine an o kontakto e Centroa mentalno sastipaske tari i diz Southhall so sine duj kurke angleder te merel.

Link: https://www.irishtimes.com/news/social-affairs/family-who-lost-seven-members-to-suicide-plead-for-mental-health-services-1.3654896

Čehijake Roma holamo mesažo đji o Presidenti Zaman

Šokirime taro sa o sig vakerde notacie taro presidento Miloš Zeman aso direktno došperavgja len kaj na keren buti, e čehiakere Roma angje decizia te komentirinen po Fejsbuko fotografiencar kote dikhel pe kaj kerena buti thaj kaj odova  so vakerela ov nane agaar.

-Nae amenge da šukar  te šuna okolen so vakarena kaj amen na keraja buti, hramonena ko dujto dive ko Facebook e inicijatorija e akciake  Rom o Stefan Ponfo, hramome tari  Hina.

Palo desave saatia piro čalipa sikavgja o jekhta fotografie taro Roma so kerena buti an i Čehia, an i Britania, Irska thaj Germania.

O Zeman o naklo kurko vakergja kaj buteder Roma si bizi buti, aso palo odova dophergja: ” O Roma ko vakti taro komunizmo keren sas buti, maj but Kerena gradežništvo tamiribaske buka. Aso okola save na mangena sine te keren buti sas notirime sar khanduvale thja sine bičhavde ko phanlipa” vakergja  Presidento e themakoro prekal pire notacie.

I inicijativa taro Pongo lelja peske korkoro incijativa Romesa, Čehiakiri NGO aso ko trintodi  ko sajto www.romea.cz sikavgja kolažo taro fotografie .

I Romani jekhin an i Čehia, sar them isila 10,6 milionia dizutne, a notirinel pe kaj isi 250 đji 300 milje Roma.

Brankica Janković vakerela : O magazino Het Nap diskriminiringja e Romen

O Komesaro baši protektiva thaj nadiskriminacia Brankica Janković sikavgja piro vakerkeripe kote akcentirinela kaj o magazino  ki Ungarsko čhib ,,Het Nap,, phaglja o Kanoni baši diskriminacia ko jekh piro teksti so diskriminiringja e Romen .

O problematično teksti sine editirime an o 10 juni akava berš thaj pali zorali kritika taro Biathinalo khedipe e žurnalistengoro tari Vojvodina,  ko avutno piro editiriba o Magazini Het Nap bičhavgja jertisripa – izvinenje tari rig e šerutne redakotorestar o Viktor Tomek thaj o autori e teksteske i Elvira Renčenji.

Ko teskti maškar o aver sine akcentirime kaj grupa čhave thaj terne tari Subotica frden sine jarencar premal phureder manuša thaj čorena len sine. Ko problematično teskto akcentirime si kaj protagonistija si terne Roma thaj dopherdo ko teksti notirinel ” odova si normalno olende”.

Ko jekh ola istemalkergje i terminologia sar so si “cigani” thaj ” roma čora” thaj notiringje ” O Roma odola kale so majpakjavutne aven taro Kosovo thaj dživdinen taro ,, socialno”.

E Romenge hramosargjapes ko jekh kaj si ” Parazitoa ko amaro dumo”.

 

- Reklam -

KOLUMNE