Blog Rig 253

Konsili Europako vakerela: E Roma thaj i ponodorig ačhovena sar maj marginilizirimi kupa ani Evropa!

Советот на Европа смета дека ксенофобичниот популизам и расистичкиот говор на омраза оставија белег на политичката клима во Европа во 2018 година. Исламофобија, антимигранстки чувства, навреда луѓе со африканско потекло и занемарување на Ромите се уште се присутни во европските земји, на државата во Стразбур. Во најновиот извештај на Европската комисија против расизам и нетолеранција (ЕКРИ) рече дека растечката загриженост на јавноста за економски, геополитички и технолошки промени се користи првенствено од страна на жртвувани мигранти и малцинствата,  популистичките политичари сакаат да се подели општеството во Европа од страна на национална, етничка и религиска основа ” . Она што дополнително се грижи е фактот дека таквите ставови се повеќе се присутни меѓу водечките политички партии и влади во Европа, проценката е ЕКРИ “Идеологии врз основа на наводна неусогласеност меѓу националните, етничките и религиозните групи, како и оние кои се залагаат за” расна супериорност “претставуваат закана за инклузивно општество”, се вели во извештајот.

Европската комисија против расизам и нетолеранција во извештајот за 2018 година се проценува дека исламофобијата и антиимигрантските чувства се уште преовладуваат во повеќето земји-членки во 2018 година. Се вели дека муслиманите честопати биле цел на насилство, кое често вклучувало “повлекување на превезот и раздвојување на главите или плукање”. Луѓе со африканско потекло, кои се родени во Европа или биле тука за долго време живеел, исто така, се соочуваат со постојано зголемување на презир и често престојувал предмет на расно профилирање од страна на полициските службеници, се вели во извештајот на Европската комисија против расизам и нетолеранција. Од позитивна страна, ЕКРИ, како тело на Советот на Европа која се бори против расизмот, вели дека сé поголем број земји преземаат чекори за усогласување на своето законодавство со европските и меѓународните стандарди во борбата против говорот на омраза. Со цел да се зголеми довербата и поефикасно да се бори против ксенофобијата, во полицијата се формираат посебни одделенија кои се поврзуваат со ранливите групи, се наведува во извештајот.

Konsili kothar Evropa gndinela  bašh ksenofobičnikano populizmo thaj rasistikano lavkeribe telal bari holi ačhavena i ponodorig sar  nišani  ki politikani klima ki Europa ko 2018 berš. Islamofobija, antimigrantikano gndipe, bilačipe mujal e manuša laforensar sar afrikansko pleme, na dikhipe e Romen  sar manuša odova panda  araklagovela ko evropska raštre, thaj hem ki raštra e Strazburgeski.

Ko maj nevo vahtavi  dendo thar Evrpopsko komisija  mujal o rasizmo thaj natolerancijaEKRI  vakerela  bajrovela o fuhalipe e  puterdo dikhipnaske kotar eknomija, geopolitikani thaj tehnologikano iranipe te ikerelpes maj anglal  thar rig e našutnenge migrantija thaj o potikore kupe, thaj  odoleja o populistikane političarija isilen kamjin te ulaven o sasoitnipe ko kotora thar nacionalnikane, etnikane thaj pakavibaskere fundavne kupe.

Akava sa, so pandfa pobute delamen fuhal  o fakti  e asavke šartija thane so po but ikerde  ko legarutne politikake  partie thaj Rađje ani Evropa, vakerena telal o gndipe kotar ikerde analiye thar o EKRI.

Thar pozitivnikani rig o EKRI, sar bedeni kotar o Strazburgo marelapes mujal o rasizmo, vakeribnaja so pobuter puvja lena e asavke pire bašh realiziribe ko pire kanonija, phanle e kanonesar kotar i evropa thaj maškar đianeskere standardija k maribe mujal  o lafija save čhivena ki holi thaj ko na šukar.

Sa gndipnaja  bajrovelapes i pakiv  bašh pošukare resaripe ko maribe mujal akala resarina save phanle thane vi ki ksenofobija, ki policija kerlapes ulavde kotora  save phandenapes  e maj dukavde thaj telune  kupensar thaj kedina, vakerelapes ko vahtavi kotar o EKRI.

Hazri kerga: Neđmedin A.-Roma Press

 

 

 

 

 

Maškarutno sikhlovibe thano importatno valanutne..

Српскиот министер за образование, наука и технолошки развој, Младен Шарчевиќ, денеска изјави дека работи и се движи кон воведување задолжително средно училиште и истакна дека за тоа е потребна промена на Уставот. Според српскиот устав, основното училиште е бесплатно и задолжително, а средното е бесплатно – потсети Шерчевиќ на ТВ Прва. Тој објасни дека за задолжителното средно образование неопходно е да се воспостават мрежи на студентски домови, да се организира превоз и да се користат законите кои се веќе усвоени, додавајќи дека ова не се прави преку ноќ, туку дека тоа веќе се базира врз основа на стратегијата до 2030 година. година. Работите треба да бидат логични и внимателни. Говорејќи за пилот-проектот за воведување на работа со еден човек во училиштата, на која вклучени 248 училишта на 1-ви септември, Шерчевиќ вели дека нема да има помалку од 30 училишта во Белград.”Планот е да се воведе едно-едно образование во сите училишта во Србија”, рече Шерчевиќ.

Srbijako ministeriumi  bašh edukacija, nauka thaj tehnologikano buvlaripe, Mladen Šarčevik, erati havlarga kerlapes  buti ko anibe phanlo lafi bašh valanutno thaj importatno agorkeripe i maškarutni siklovni thaj  e asavke anibaske  o kanoni valani te iranelpes  o Ustavi.

Sar so vakerela e Srbijakoro ustavi,  o funfavno sikhlovipe thano bilovengoro thaj valanutno te agorkerelpes, aso ko jekh vi o maškarutno sikhlovipe thano ikerdo bi lovengoro, vakerela o Šerčevik.

Buvle vakeribnaja  o valanutnibe thar maškarutno importatno sikhlovipe thaj agorkeribe, ka valani te kherelpes  thaj studentenge khera, te kerelpes  olenge organiyirimo avibe đajbe, thaj te ikerenpes  telal e kanonija save thane ande  thaj sa akava so vakerava  šhaj te nakavenpes  thaj te lačharenpes  jeke diveseske.

Akala resarina valani te oven ikerde prekal logikano resaripe. Aso fundavnipe ka ovel telal e rezultatoja kothar o sikamne (nastavnikija)  odoleja so ka anlaren olen prekal o siklovipe e studentengo, but si lokhe te resarelpes ko 5 đji ko 5, vakerela o Šerčevik.

I gnd thar akava amaro resaripe  te anlarelpes jek edukacija bašh savore ko sa e siklane ani Srbija vakerga o Šerčevik.

Hazri kerga:Roma Press-lendo- rominfomedia

 

 

MVR puterga akharin bašh neve 600 bukarne thana ani policija

Министерството за внатрешни работи објави оглас за вработување на 600 полицајци. На огласот се бараат полицајци за секторите за внатрешни работи во Скопје, Струмица, Охрид, Битола, Тетово, Велес, Штип и Куманово како и за Регионалните центри за гранични работи – Север, Запад, Југ и Исток. Кандидатите треба да ги исполнуваат следните општи услови: да е државјанин на Република Северна Македонија; да е полнолетен, а да не наполнил 25 години живот ако за првпат заснова работен однос на работно место во Министерството за кое е предвидено средно образование; активно да го користи македонскиот јазик и неговото кирилско писмо; со безбедносна проверка да е утврдено дека не постои безбедносен ризик од вработување на кандидатот; да има завршено најмалку четиригодишно средно образование; да е здравствено и психофизички способен и со правосилна пресуда да не му е изречена казна забрана на вршење професија, дејност или должност. Кандидатите треба да ги исполнуваат следните посебни услови: потребна телесна висина од најмалку 175 сантиметри за мажи односно 165 сантиметри за жени и висока лична физичка подготвеност.

Јавниот оглас е објавен денеска на веб-страницата на МВР.

Ministeriumi andrune bukenge avdive  havlarga  nevi akharin bašh kuvibe neve 600 policajcija sar bukarne ano MVR.

Ko akava nevo havlaripe  rodalpes bukarne policajcija ano dizja  ko Skopje, Strumica, Ohrid, Bitola,Tetovo, Vles, Štip thaj Kumanovo.

Dikhen uprune šartija save kandidatija valani te pheren o propoyale save ka mangen te oven kotor kothat o MVR.

Hazri kerga:Roma Press

O but sigo paldibe vordona thaj na ikeribe prekal o soobrakaesko kanoni mule panda duj terne

Синоќа во Скопје, на улицата „Првомајска“ дојде до страшна сообраќајна несрека во која животот го загубија две млади момчиња. Во несреќата животот го загуби 20-годишно момче С.Ш од село Батинци, додека другиот загинат бил на возраст од 29 години од Драчево. Според неофицијални информации, наводно причината за несреќата била брзото возење, односно се работи за неприлагодена брзина од над 160 километри на час. Во страотната несреќа учествуваа две возила марка Пежо и Голф 5. Како што известуваат медиумите автомобилите се целосно уништени.

Erati ano Skopje, ko drom ,,Prvomajska,, resargapes đji na mangli soobrakajnikani bibah savate našavge poro đjivdipe  duj terne dizutne thar Skopje.

Ki akaja bi bah poro đjivdipe našavge 20 beršesngoro S.Š tharo o gav Batinci, aso o aver  29 beršengoro dizutno kothar o Dračevo.

Sar so vakerena e  javinake naoficijalna infrmacie, sebepi bašh akaja soobrakajnikani bi bah thani resardi kotar o sigarutno paldibe e vordonesko savo tavdinga upreder 160 km ko ari.

Ki akaja but bari dikhibaske darutni soobrakaeski bibah  lele than duj vordona Pežo thaj Golf5, sar so dikhlepes o fotija tharo o vordona kerlapes  lafi bašh olengoro sasto pagibe e so duje vordonengo.

Hazri kerga:Roma Press

But bare tate vaktija đjakerenapes te tavden thar avdive havlarena kothar o UHMR

Од денес до сабота ќе преовладува стабилно и многу топло време со максимални температури кои на повеќе места ќе надминат 35 степени. До недела во попладневните часови повторно ќе има појава на локален пороен дожд и грмежи, а максималните температури ќе бидат во постепено опаѓање.
Прогноза за 14.06.2019
Минимална температура: 14°C до 22°C
Максимална температура: 31°С до 39°C
Претежно сончево и многу топло. Ќе дува слаб до умерен ветер од североисточен правец. УВ=9

Прогноза за 15.06.2019
Минимална температура: 13°C до 22°C
Максимална температура: 29°C до 37°C
Претежно сончево и многу топло. Ќе дува слаб до умерен ветер од североисточен правец. УВ=9

Прогноза за 16.06.2019
Минимална температура: 13°C до 21°C
Максимална температура: 28°C до 36°C
Сончево и топло со мала до умерена облачност, попладне со локална појава на краткотраен дожд.

Kothar avdive thaj đji ko savato ka resarel o vakti  but tato thaj bare digreskere učhipnaja savo ka resarel thaj đji ko 35 digri.

Purano kurko  đji kušlukoskere arija đjakerelapes  ko aver fori te resarel ko iramalipe e vakteskoro biršimalipnaja, thaj ko adava dive pohari ka perel e tatipnasko vakti.

Sar so vakerena o informacie  thar UHMR akava vikendi ka ikerel amen o tatipe thar tavdipnaja kothar 13 digrija  thaj đji ko 37 digrija  sasto kurko.

Hazri kerga: Roma Press

 

 

 

 

Na delapes geto –penzija e Makedonijake Romenge

Судот во Берлин донесе одлука дека на Ромите од Србија и Северна Македонија не им следува т.н. гето-пензија. Пресудата сѐ уште не е правосилна. Според историското вештачење, во времето на нацистичката окупација во Србија и Македонија немало гета за Роми, ја образложи судот својата пресуда, која ќе биде применета за сите слични случаи. Поради тоа, на тужителката од Србија, родена 1934 година, не ѝ следува старосна пензија од Пензискиот фонд на Германија, пресуди судот. Тужителката во својата тужба, поднесена во 2015 година, навела дека во време на нацистичката власт, во периодот од 1941 година до септември 1944 година, таа престојувала принудно во Смедеревска Паланка, Србија.Таму била под надзор на германската војска, а контакт со остатокот на населението ѝ бил забранет. Иако сѐ уште била дете, работела на нива и чувала стока, а во замена за тоа добивала храна. Дури по повлекувањето на германската војска смеела да се врати во своето родно место. Судот смета дека Ромите во Србија и Македонија во времето на нацистичката окупација не живееле во гето, односно уште пред војната постоечките сиромашни населби на Ромите по почетокот на нацистичката власт не се претвориле во гето во смисла на законот за гето-пензии.

Adelati ano Berlin  alone lafeja bašh e Roma ani Srbija thaj Utarali Makedonija nane te delpes olenge  geto penzija. O paluno lafi thano ando numa nane panda ko takati.

Sar so kergapes historikane veštaibe, ko vakti thar  nacistikani  okupacija ani Srbija thaj Makedonija na sine geto  bašh e Roma, buvlarela o info o adelati kaske ka ovel lengardi  baši sa e asavke jekhajek čipote. Bašh akava bašh i vaydimi pukavimi thar Srbija, bijandi ano 1934 berš, na preperela olake  phurengi penzija kotar o Penzijako fondi  thar Germanija, vakerga e adelatesko paluno lafi.

I dizutni kotar i Srbija khi piri pukav savi denduni sas ko 2015 berš, hramonga ki olate bašh o vakti kotar nacistikani rađji, ko vakti kotar o 1941 berš đji ko septemvro 1944 berš, voj sine takateja andi te đjivdinel khi Smederevsko Palanka, ani Srbija. Voj tadani sine čhavoro, klerela sas buti ko puvjalipe thaj arakhela sas đjanvarija (stoka, životina)

Thaj tadani olake thar germnaijake rađjale na mukena ola sas khnaikaja te ovela kontakto, thja baši olakiri buti so kerla delapes  sas olake hajbna.

O Adelati paluno lafi anga bašh Srbija thaj Makedonija ko vakti thar nacistikani okupacija  na đjivdinena sas ano geto, ja pošukar vakerdo anglal o maribe  e agar penđarde čhorolikane  atarija e Romengere ko anglalipe  e nacistikane rađjake na sas kerdune olendar getija, te šhaj ola te pheren o dajatve lejibaske  geto-penzija.

Hazri kerga:Roma Press- lendo thar dw.com/

Ko 300 metrija kotar e Roma đjivdinena avera etnikane kedina, numa e Roma đjivdinena maj bilače

Иако живеат блиску до други заедници, Ромите во Западен Балкан имаат различен пристапот до пазарот на трудот, образование, водоснабдување или електрична енергија, како и услови за домување, покажува истражување на Светска банка Ромите во Северна Македонија сочинуваат 9,6 проценти од населението. Во земјите од Западен Балкан, дури и кога од нивните соседи од други заедници живеат на оддалечност не поголема од 300 метра, Ромите имаат различен пристапот до пазарот на трудот, до образование, водоснабдување или електрична енергија, како и услови за домување. Ова го покажува ново истражување на Светска Банка насловено „Излегување од кругот на исклученост на Ромите во Западен Балкан“. „Се сомневаме дека дел од причините за овие разлики лежат во дискриминацијата, бидејќи не е очекувано да има толкави разлики кога заедницата живее заедно. A токму тоа го откривме – дека има голем јаз меѓу ромското и неромското население“, вели Наталија Мијан, коавтор на истражувањето.

Jek jekheja đjivdinena pašpaše, Roma kotar purabalo balkani isiolen na jekhajek  ikeribe than ko kinobikiniba ki buti, edukacija, pajneskoro ikeripe thaj elektrikako avibe đji olengere khera, sar jek thar šarti  bašh normalnikano kerutnipe, sikavela o rodlaripe thar kerde analize  tare Sumnaleskkri banka.

Roma khi Utarali Makedonija sar dizutne ikerena 9,6 procentoja sar đihanija thar i raštra.  Ko Raštre thar Purabalo balkani, thaj kana olendar na but dur kotar  300 metrija  olengere komšije đjivdinena duz olende, hem tadani ko aver fori e Romen nanelen jekahjek lejbe than sar o avera ko ikeribe i buti, edukacija, pani,energija thaj sa o aver so si sar prioriteti bašh  jek normalnikano kherutnipe. Sa akava vakerela ole  o nevutno rodlaripe kotar e Sumnaleskkri banka anavkerdfo sar ,, Iklovipe kotar i rota thar o čhinavibe e Romengoro ko Purabalo Balkani”.

Pobuter dikhen o video savo kerdo kothar o Rodlaripe e Sumnaleskere bankako -Dikhen..

https://mk.voanews.com/a/roma-report/4953023.html

 

Hazri kerga: Roma Press

 

 

Viktor Dimovski anavkerdo bašh nevo direktori ani Agencija bašh nacionalnikano arakjipe

Виктор Димовски, досегашниот државен секретар во МНР ќе биде директор на новата Агенција за национална безбедност. Изборот на Димовски е предлог на премиерот, како што предвидува новото законско решение за АНБ, што ќе ја замени досегашната УБК. Димовски беше поранешен директор на Агенцијата за разузнавање од 2007 до 2009 година. Бил амбасадор во Србија и Црна Гора и во Израел.  Новата Агенција на чие чело застанува Димовски ќе ја замени досегашната УБК. Во неа ќе работат само дел од кадрите од тајната полиција, бидејќи најавено е дека ќе следува процес на преиспитување на сите вработени во УБК. Во новата Агенција не треба да има место за оние кои во период од 5 години се компромитирале и учествувале во незаконското прислушување на илјадници граѓани. Законот за новата Агенција предвидува и поголема контрола при користењето на посебни истражни мерки што агенцијата има право да ги користи при следење на осомничени лица.

Viktor Dimovski, đjiakanutno raštrakoro sekretari ano MNR, anavkerdo thano bašh nevo direktori  khi nevi Agencija bašh nacionalnikano arakhipe. Alosaribe e anaveske Dimovski thano bahani dendo kotar o presmieri e Utarale Makedonijako, thaj sar so si vakerdo  anlarelapes  hem sar nevi solucija  ko ANB, savi ka preperel ko than đji čirutne agencijako UBK.

Dimovski sine thaj čirutno direktori khi Agencija bašh đjanlaripa thar 2007 đji ko 2009 berš. Ikerga thaj vi o than Ambasadori ani Srbija thaj Crna Gora vi agaar ko Izrael.

Akale neve agencijate akana vov ačhola sar čekaluno manuš.

Khi Agencija ka keren buti salde  kadrija kotar e garavde bukarne thar policija, soske vakergapes  ka kerelpes rodlaripe sa e đjiakanutne bukarnenge kotar o UBK.

Khi nevi agencija havlarelapes nane te ovel than bašh okola save 5 berša kerge buti thaj kompromitiringe vi lele than nakanonesko šunibe milja manušenge.

Hazri kerga:Roma Press

 

 

 

 

Merkel thani o baro amal e Utarale Makedonijako vakerga o premieri Zaev

Премиерот Заев со оптимизам заминува за Берлин на средба со канцеларката Меркел. Тој истакна дека од таа средба се очекуваат појасни деталји за утврдување на датумот за отворање на поглавјата. „Канцеларката Меркел е голем пријател на Северна Македонија. Со силата на нашите аргументи ќе ги соопштиме очекувањата коишто доаѓаат од ветувањето „Испорачајте, ќе испорачаме“. Извештајот на Европската Комисија е блескав и препораката овој пат е безусловна и очекуваме верификација со датум за отворање на поглавјата од Европскиот Совет, од Советот на министри и од земјите членки на ЕУ“, истакна премиерот Заев за „Телевизија 24“.

Premieri Zaev bare optimozmoja đjala ano Berlin kho dikhipe e kancelarkaja Merkel. Vov ko jekh vakerga adale dikhibaja đjakerelapes pošukar dikhle detalija bašh anlaribe  thaj đjandipe e divesko  kana ka putrelpes i nevi era e Makedonijaki.

Kancelarka Merkel thani baro amal  e Utarale Makedonijake. E takateja thar amare argumentoja ka da o havlaribe thaj odoleja ka đjakera o dendo lafi amenge thar odova ,,Tumen akana kheren, Vi amen ka khera“.

Vahtavi kotar Evropaki Komisija  thano puterdo dikhlo thaj i paluni anglal akharin sas but šukar vakerdi so valani te đjakerelpes bišarteskiri verifikacija diveja bašh o tavdipe o lavkeribe  kuvibaske nevi đjeni i Makedonija ko EU, vakerga o premieri Zaev bašh ,,Tv.-24“.

Hazri kerga:Roma Press

 

 

 

VMRO DPMNE –Rodela kotar o Zaev te vakerel bašh soske dikhalepes e lidereja thar DUI- Ahmeti..

Зоран Заев продолжува со распродажбата на државните и националните интереси со единствена цел остварување на своите лични аспирации за власт, пари и моќ. Аболицираниот Заев и неговата криминална банда по кој знае кој пат партиските ги ставаат пред државните и националните интереси. Полека но сигурно Македонија станува непрепознатлива држава за граѓаните кои целиот свој живот го поминале во неа, но Заев не запира тука. Дали Република Македонија и натаму ќе се редефинира, дали ќе се исцртуваат нови граници? Зоран Заев е должен да им каже на граѓаните дали пред вториот круг од претседателските избори тој се сретнал со Али Ахмети и за што се разговарало на оваа тајна средба. Тој мора да запре со политиката на пазарење на сметка на државните и националните интереси со единствена цел зачувување на својата фотелја на Илинденска б.б. Функциите се минливи, а Република Македонија е се што имаме,  Зоран Заев мора да го разбере ова. Премиерската фотелја не е поважна од интересите на македонските граѓани. Од интерес на граѓаните е да се спроведе Европски попис, а не попис каков што Заев договорил на тркалезна маса, попис на матични броев. Пописот е статистичка, а не политичка операција, операција од суштинско значење за тековите во една држава.

Zoran Zaev  tavdela  te kherel kinobikinipe e raštrakere thaj  nacionalnikane interesija bašhi jek celjote  šhaj te ačhol ki rađji thaj te kerel buti pal pere interesija. Abolicirimo Zaev thaj oleskkri kriminalnikani banda nađjanelapes pali kobor  fori čivge anglal pere interesija ko than e raštrakere, vakerena kotar o VMRO.

I ponodorig e Makedonijake đihanija  save nakhle sasto đjivdipe ki olate, ka  dikhen  sar kerlapes neve  redefiniribe, ja palem ka došhivenpes neve hone.

Zoran Zaev isile plaunipe te vakerel e đihanenge  pali I dujto rota kotar Alosaribe bašh presidenti e Makedonijake dikhlapes  e presidenteja kotar o DUI Ahmeti, thaj bašhi so kergapes lafi ko akava garavdikano dikhipe. Paluno vakti thano pobuter te čhinavelpes  te kerel kino bikinipe e raštraja, salde te šhaj vov te ačhol ki piri pozicija thaj fotelja.

 

Hazri kerga: Roma Press

 

- Reklam -

KOLUMNE