Blog Rig 327

Sportsko teren muklo ko ikerkeripe e Romenge ko Madjari

Sportsko teren muklo ko ikerkeripe e Romenge ko Madjari

I Komuna Gazi Baba telal incijativa e Romengiri taro than Mađjari rodinge thaj kerge incijativa đji ki komuna te lačharelpes o sportikano tereni ko Mađjari, than saveste maj but rekreirinenapes i poterni generacija taro akava than Roma.

Svako dive ko akava than šaj dikelapes kupe pali kupe maj but fudbaleskere ekipe kerena peske terminija ko kheliba ko akava teren savo tano akana kerdo veštačko čarjaja sa e šukar standardensar baši jek tikno fudbali.

E đihanija Roma taro akava than maj but baro oven saste bičalena baši o šukar ikerkeripa i komunikacija thaj buti keriba e prestavnikonsar tari komuna Gayi Baba.

Protesti e Roma taro Kraguevac-Srbija

Protesti e Roma taro Kraguevac-Srbija

Протест на Ромите од Крагујевац Србија поради забрана од страна на општината за продавање на стари работи на локалниот пазар.

Со тоа им се одзема на нашите луѓе единствената дејност од која тие си ги прехрануваат своите семејства .Не само Србија туку сите останати Балкански држави на Ромскиот народ не му овозможуваат пристап до пазарот на трудот.

Резултат на таа дискриминаторска политика е висок процент на невработеност на нашиот народ кој во сите овие држави е преку 70% а во некои држави тој процент е и преку 90%.

 

Protesti savo sas organirime tari rig e Romendar taro Kraguevac ‘Srbija thano ikerdo ikerdo o protesti bašh o na mukibe e komunako kino bikinibe taro purane bukja k lokalnikano kurko (pazari). Odoleja lelapes i bah taro amare čave sar jek buti amari savaja keraja tikori egzistencija hem parvaraja amaro jeri.

Na salde ki Srbija ko sae balkaneskere raštre o Romano đihani na delapes lenge šajdipa te resaren đji ko kinobikinibasko trudo.

Rezultati si tari odoja Diskriminatorikani politika, hem odoleja resarelapes ko baro procenti na bukarnipa maškar ko Roma, procenti savo legarela taro 70 đji ko 90 %. Bashi sa odova Diskriminatorikano thaj rasistikano buti keripe e rađjengo ko akala raštre e Roma ačovena ki piri korkoro incijativa te araken peske šajdipa sar te đivdinen o đjivdipe, aso akana ačhovela sar paluno problemi thaj o lokalnikane rađje te na muken amen te kera a akaja da buti , vakerena o organizatorija taro akava protesti. 

O Češko presidento vakerel kaj o “Roma na mangen te keren buti” thaj o ” mariba” si majšukar forma te motivirinel olen te keren buti

Roma na mangen

Čehiakoro presidento Miloš Zeman ko sig vakti kergja visita e regioneske Olomouc kote sineole keriba lafi ko Koetinj kote ov diskriminiringja e Romen, vakeribnaja taro lesko konteksti taro bibukjarnipa si apsolutno klar “ko si odola 5% ko Kojtin so si bibukjakoro”.

Palo odova ov falingja o legaripe taro totalitarno komunističko ikerkeripe angleder 1989 berš , kana ” O Roma sine čhivde te keren buti ” a ako na keren sine buti ka oven phanle odoleske. O Serevro List Zprávy avgo drom informiringja akale rasisitikane retorikake taro presidento .

” Me definitivno na sium simpatizero taro komunizmo , numa ko vakti taro komunizmo o Roma zorea sine čhivde te keren buti vakergja o Zeman an o Koytin ko vakti oleskere trine diveseskere visitake akale regioneste.

“Majbut olendar keren sine buti sar fizičko bukjarne, randena sine i phuv , a okola so na mangen sine te keren buti, ola sine notirime sar bukjarno naaktivno thaj džana sine an o phanlipa” vakergja o presidento. Akava nane jekto fori o aktuelno presidento verbalno te diskriminirinel e Romen.

Ov thaj ko čhon Noemvri 2017 berš ki TV programa ” Akava kurko e presidentea” so sas ki realiyacija ki kablovsko TV Barrandov , o Zeman vakerel kaj 90% taro “namangle dizutne” an i Češka si tane Romano nacionaliteto , a salde 10% si “parne difteria”.

Lendo link: http://www.romea.cz/en/news/czech/czech-president-alleges-romani-people-…

TV SHOW,,ZADRUGA” Bora vakerga baši i Luna so si Romani, palo dova late sas bari holi

ZADRUGA

I Ramona Beganović so si kotor taro TV show “Zadruga” thaj okarakteriziringja e Vladimir Tomović sar homoseksualco.

Sebepi odova o Bora Santana khelgja pe odolea thaj kergja deklaracia e manušenge ki “Zadruga” ko si Roma prekal nacionaliteto, a o Tomović odova vakergja e Lunake kaj oja tani ki odoja “lista”.

Soske keren diskusia odoleske sium li me jali na Romani? Odova li si jekhutni tema diskusijake akate, ko si Rom thaj ko si homoseksualco? holjame vakergja i Luna. Salde šalingjam amen , em me na vekrgjum odova – vakerel sine o Bora , so ki sasti čhingar avilo thaj o Adam o phral e Lunakoro.

Odoleske o Bora irangja pe leske thaj akušlja le sa thaj oleskere daja, so i Luna reagiringja thaj vakergja e Boraske kaj e Adame nae le daj thaj nae lačhe so akušel leskere daja.

O Bora palo odova uštilo thaj rodingja jertisar taro Adam thaj avkergja kaj nane te kerel aver drom odova.

Diskriminacia ki Hrvatska: ” Šaj li ma te percepcirinen e Romen, dena len “dujengiri” ki škola”

Diskriminacia ki Hrvatska

E Asavke percepcijaja arakhenpes o Roma.

Phanel pe lenge i motivacia, a e edukaciakere institucie vakeren lenge te čhinaven majodorig soske odoja si lenge majlačhi opcia!.

Notirinelape i 20 beršengiri Martina Oršuš. Oj buteder droma arakhalja pe akale momentoa ko vakti tari olakiri edukacia, numa akana sar agorkjergja medicinaki siklovni, udžarela bahtale o starti taro akademsko berš ko medicinakoro fakulteti.

Isi phravdi diskriminacia, numa planirinava te magistririnav thaj te ovav profesori te šaj te dav motivacia e Romane čhavenge soske e profesoren isi len bari rolja andi lengiri edukacia. DIsave Romenge den pe dujengiri ki siklane-škola salde te chiden pe olendar, thaj na udžaren majbut sukceso o korkoro čhave da pakjana kaj ola našti keren majbut andi piri edukacia. But si importantno o suporto taro paše familia thaj jeria, vakerel i Martina.

Sar so notiringja o Albert Ajnštajn : ” Lokheste si te phage jekh manušikano digri, tari diskrimacija mujal nekaste, so sikavela kaj trubul but bari buti te keren o Roma te šaj đan anglal.

 

Link: https://www.vecernji.hr/vijesti/neki-romima-samo-daju-dvojke-da-ih-se-ri…

Nacionalno platforma baši Integraciija e Romengi 2018

Nacionalno platforma baši Integraciija e Romengi 2018

Извештај за спроведување на јавна политика за интеграција на Ромите во Република Македонија за 2017.

Воведни обракања, Аксел Ахмедовски министер без ресор задолжен за стратегијата на Ромите 2014-2020 во Владата на Република Македонија.

Мила Царовска- Министер за труд и социјална политика.

Вирае Вимпари, представник на Делегацијата на ЕУ.

Орхан Усеин, проектен тим Интеграција на Роми 2020

Осврт на имплементација – 2017, предлог како и приоритет за 2018-2019 Постигнувања и предизвици, на оваа тема се произнесоа од Кабинетот на министер без ресор Аксел Ахмедовски.

Поканети беа представници од Министерство за Образование, Министерство за Здравство, Агенција за вработување во Македонија, Невладини Организации како и други.

Во работната конференција се говореше за начини и принаогање на механизми во вклучување на Ромите во Интеграција 2018, како и спроведување на главните приоритети од Стратегијата на Ромите 2014-2020 во Република Македонија.

Ki Rađji tari Republika Makedonija telal o vastakeripe taro kabineti e Ministeriumesko bizo resori thaj nacionalno kordinatori e strategijako e Romengi tari Makedonija

Aksel Ahmedovski,  ki bari sala ikergapes bukarni konferencija ki dikhin taro kerdo Izvestaji baši legaripe i dikli politika baši integracija e Romengi ki Republika Makedonija.

Ko akava kedipe lela than i Ministerka baši trud thaj socijalna politika Mila Carovska, savi kerga lafi baši i đji akanutni politika ko legaripe e socijalnikane problemesko e Romengo ki Makedonija.

Jekhajek ko akava kotor baši o učipe thaj valanipe ko keriba lafi bašh e Romengi politika kerga lafi Virae Vimpari predstavniko tari EU- Delegacija ko Skopje.

Maškar ko akava dikhipe sas prestavnikoja taro ministeriumi baši Sastipe, Obrayovanie, Bukarnipe thaj Kherutnipe. Ko prezentiribe o Izveštaija sas nukte lafi keribnaske ko štar nukte lafi baši: Yadolžibe ko dizajniribe sistemi baši monitoring taro aktiviribe save iklovena tari Strategija e Romengi.

Ko buti keripe e Sekertarijateja baši Evropikane pučibna, te kerelpes plani baši koordinacija taro akanutne potencijalija.

Te informirine e Rađja tari Republika Makedonija baši o lende aktivitetija baš realizacija e aktiviribange panle e strategiaja e Romengi.

Te ovel muj e Republika Makedonijako ko maškar đianesko nivo savo iklola taro 2014-2020.

O sasto vahtavi thaj paluno lafi taro nakiba akale bukarne konferencijako ka ovel dende đji ko pubuvlo havlaribe.

Prestavnikoja tare Norveškaki ambasada ki vizita ki komuna Šuto Orizari

Norveškaki ambasada

Претставници од Амбасадата на Кралството Норвешка од Белград и УНДП беа на увид да видат како се одвиваат градежните активности поврзани со градбата на детската градинка 8-ми Април во општината Шуто Оризари.

Градинката се гради со полн капацитет и интезитет.

Голема благодарност до Кралството на Норвешка за несебичната подршка која ни даде да можеме да  изградиме нова детската градинка во нашата општина,говорат надлежните од општината Шуто Оризари.

O Prestavnikoja  tari Ambasada  e thagaripnaski  tari Norveška ko Belgrad  barabutne  thaj o UNDP resle ki vizita  ki dikhin  sar tavdela o lačharipe  panle aktivitetja  tare čavengiri gradinka  anavkerdi 8’to April ki komuna Šuto Orizari.

Prestavnikoja  dikle i sasti buti ar tavdela o lačharipe  thaj savore barabutne resle ki decizia  o kerelapes buti ko tereni bare kapaciteteja thaj intenziteteja te šaj i gradinko ko sigo vakti te  ovel ki funkcija e maj tikore siklenge  tari akaja komuna.

Baro oven saste bičalena e  vastakerde bukarne tari komuna Šuto Orizari so dena bari arka i Thagaripe tare Norveškaki Ambasada  te šaj te ovel amen jek moderno thaj evropikani gradinka ki amari komuna Šuto Orizari.

Ko phanlipa isi praktika te toksicirinen metadonea e Romen so si an o phanlipa vakerela Senada Sali

Ko phanlipa isi praktika te toksicirinen metadonea e Rome

Во затворите низ Македонија постои пракса на труење со метадон на затворениците Роми и ненавремено укажување на медицинска помош, со цел прочистување на организмот на отруениот затвореник со опоиден антагонист, што доведува до состојба на смрт, парадоксално на сето ова, вели за ЈанакиЗнае правникот Сенада Сали, е што во ниту еден од случаите кои ги застапува, починатите лица не се воделе како корисници на метадонска терапија пред и за време на нивниот престој во затворот

 

I Senada Sali si Internacionalno pravniko manušikane niamenge,baro thaj šukar organizatori e jekhinake kana kerelapes lafi baši hakaja e Romenge ki Republika Makedonia.
Ko momento jek taro šukar aktivistija aktiviteteja ki internacionalno jurisdikciakiri organizacia ofiso ki Budimpešta ko Europakoro centro bašo romane hakaaja )pravija= (ERCC)

Ko lakoro aktiviteti  resarga ko but šukar  phursakija sar so si ternengoro leiba than an i USAID Makedonia , thaj džanela  kerel lafi ko  7 čhibja.
Kerel buti an o aktia ko hakoa e preperutnenge tari Romani jekhin  Ki Europa anglal e Europakoro Kriso manušikane hakoenge tahj nacionalno em internacionalno Kriso 9SUD=.

Akava fori sas la jek artiklo taro olakoro intervju  ko portalo Janakiznae:
Senada Sali vakerela  bašhi i phari situacija e phanlengiri ko phanlipe,Ko institucie phanlipaske an i Makedonia isi praktika te toksirinen metadonea e Romen so si an o phanlipa thaj na ko vakti te den medicinakoro suporto resarinaja te filtririnel pe o organizmo taro toksirimo phanlo Rom e toksiko antagonisto, so anel dži ki situacia meripa, vakerel bašo Janakiznae o pravniko Senada Sali.

Ko ni jekh taro aktia so oj akceptiringja len , i muli persona na sine notirime sar persona so lela metadonsko terapia anglutne thaj ko momenti kana sine ko phanlipa. Aso I upreder dendi doza taro teroro thaj policiakoro brutalno maripa upral o Roma, namanušikano thaj nahumano tretmano upral o Roma an o phanlipakhoni na kerela lafi,

Ofisia thaj kolektivnikane centroa, retorika tari natolerancia thaj aktia kerde sar natolerancia mujal o Roma, segregacia an i edukacia si majbare problemoa ko aktia so oj kerel buti kana olen akceptirinelo ko lakoro buti keripe  ko Europakoro Centro Romane hakoenge.

Asavke  aktia isi but savensar me arakavaman svako diveski miri buti ko akava centro numa akate valani te delpes ko đjandipe savorenge te vakerelpes so kerenapes ko asavke kolektivnikane thana, aso maj buteder so penava olen me ko phanlipa ki Makedonija, vakerela i Sali Senada, baši pobuvlo lafi keripe  šaj kuvena ko teluno linko te diken bašh so kerelapes lafi ko sasto intervju.

 

Lendo linko: http://janakiznae.mk/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0

Sabalutni kafa

Muki

( O liko ki akaja kolumna prestavinela duj razlicno personalno karakteristike taro amare domicilno strancija.Nane namera nikoj te ovel nit omalovazimo nit degradirimo)

Sabalutni kafa, negde ko centro tari Shutka ko disavo kafici. Uza leste baro vrda stransko tablicencar, iako o ker leskoro 100 metre podur taro kafici , parkirimo ko trotoari.

Bizi gajla, o manusha sikle namesto taro trotoari pirena maskhar i ulica, koja so ko sabajeskere arija perdi vrdona pre bukirime bikibaskere robaja, parkirime taro solduj riga em ko drom em ko totoarija, djakerindor te civelpes i roba ko tezge, a, o autobusija, ma koj k*relalen isilen than neka uklen ko trotoarija neka naken. Uza ki kafa ko than lokumi jek kocka shekeri, te djal o muabeti gudlo.

A, o sabaluko,hari pokasno prvin i kafa , pa palem odova o tate burekija, simit pogace sudre jogurteja. Na, sigurno nane korkori, mora te ovel leja neko odotar, jali phral, bratuceti jali amal, korkori nashti pa ov alo turisti, trebela leske turisticko vodici, jali «necije ramo za placenje».

Bitno so o lafi muabeti pocminela, kaj o stranstvo nane sar so sine angleder, o love na araklovena ni ki granka ni ki ulica, o chave barile, barile o troskija, nikoj na kerela buti, dzivdinelape taro socijalno jali nesto ko kalo keribe buti. O chave nane sar akate , nanelen respekti, iklile ko 18 bersh korkori te zivinen….pharo djivdipe bari skupotija.

Elhamdulillah, shukjur, leskoro djivdipe nane dobor losno sar so si akate. Kerela lafi kaj si baro patrioti, dela chuche ideje vrtindor ko krugo sar bi ovela sa pointeresno pire sogovornikoja, dodusa hari hipokriticno ama astarela pani.

Ali sar tej , ov resingja ple familijaja te avel ko plo «Tikno Paris», dali alo te frdel chal’mi ili alo chace te dikelpe ple pashencar , ple amalencar ,nane vazno , bitno pijela piri sabajleskiri kafa thaj pravela i tema bashi o melalipe ki Shutka, bashi prashina koja so gltinela barabar e gusto kafakere talogoja, o baro choripe, pojedino reketija upreder lende taro lokalno bande. Razocarimo penela, kaj but sig ka nasel prema ki Turska, Grcka, jali ko Hrvatsko primorje, thaj si ko gndipe jali dji bershe palem ka avel.

Jekutno pozitivno suveniri peja ka legarel, o bijava, lepenke, lastukija , skara , hajbe, pijbe, korkori jali familijarno,dji kote alo «end» sa adava memorizirimo ko plo intelegento mobilno telefoni.

Oja, ov si ki gnd kaj ka nasel but sig tari pli kupatni sar o beng taro krsto. Cudno leske, 11 bersha sine svedokija tari bari diktatura, korupcija, thaj mito 11 bersha nane kerdo buti ko interes e dizutnenge,jekutno kontakti e komunaja sine rodibe love bashi disave odredeno bukja, o dziani ki kupatni pa ni ola o gastarbajterija ( domicino strancija) na tromana sa te kritikujnen ko adala bersha e time tari komuna barabar e sherutneja.

Akana kana trampingjape kompletno o sherutnipa ki komuna, kana pocmingjape te investirinelpe ki komunalna infrastruktura, ki ekolosko cisto sredina, kana meningjape o odnos e opstinarengoro pa cak e sherutneskiri prema o dizutne, kupa taro kupatne , mukle taro sindjirija , kola so ko vakti nasti sine te disinen bizo amin taro ex lokalno sherifija ,azdinge sebepi o manushikano odnosi e neve sherutneskiri tari komuna.

O avgo problemi,i prasina, o melalipe, o diva deponije kola so si sakodiveskoro dekori ki sasti komuna, i kand so buvlargovela ki sasti teritorija taro mrshe, hajbaskere namirnice,frdibe o melale pajna ko droma, thaj o sastipaskere posledice, o vandalizam odredeno grupengere kola so unistinena sa odova so o timi e kupatnakoro trudinelape te lacharel i komuna si faktorija lengere sig posigjarutno nashipaskoro tari Shutka. Iako o sherutno e komunakoro pire timeja sako dive kerela baro zori te chistinelpe o diva deponije,pobut djene nanelen sluh bashi asavki ekolosko svest jali pak kerena leske ko inati.

Dujto problemi, si o amnestirime kriminalcija tari Shutka, lengoro zulumi thaj reketi upreder o gastarbajterija, agresivno odnosia, zakane trujal reketija bashi lengoro sigurnost te pokinen odredeno suma love , te na bi desinelape lenge disavo losnipe, jali khelin lengere vrdaskere tablicencar , «dema love te iranav tuke o tablice». Za zal, djanela ovda kaj ingerencije bashi akava kriminaliteti taro odredeno lokalne bande ki Shutka nane e komuna. Ov but shukar djanela o politichko hali ki Makedonija, djanela kaj o nevo Govermento amnestiringja sa e kriminalcen , pa chak sto vise okola sitno krimogena vodacija kola so si pendjarde trujal pli agresivnost, choribe thaj reketija.

Dzi kote avela ko agor e sabalutne kafakoro, angleder te djal te kinel celo burekcilnica, i dhikin leskiri chudimi uza ki okolina e centareskoro, kote so dikela o taze postavime kante, so namesto ko than kote so sine chivde akana zjapinenna tele pagjarde thaj ikavde taro plo postolje.

Soske kaske smetinge o kante bashi o dromarde gonoja, leskiri dhikin nane koncentririmi sal ko adala pagjarde kante, numa thaj ko gonoja chudime sako rig ko centro e kupatnake. Insalah shaj dzi bershe te kuvgale i godi te avel palem , shaj bi promeninenape sa o bukja, o zulumdjije , o kriminalcijako te oven ko plo than, po zasluga so pogled ki niva bashi sadibe kompirija a, o sherutno e dizjakoro najposle ka shaj te dishinel slobodno , thaj ko than te raspravinelpe sako dive e zumumdziencar, e krimininalconcar, ka astarelpe ko but importatna infra strukturalna projektija. Inshala dji bershe palem ko mlo « Tikno Paris »

Sportsko teren muklo ko ikerkeripe e Romenge ko Madjari

soccer

I Komuna Gazi Baba telal incijativa e Romengiri taro than Mađjari rodinge thaj kerge incijativa đji ki komuna te lačharelpes o sportikano tereni ko Mađjari, than saveste maj but rekreirinenapes i poterni generacija taro akava than Roma.

Svako dive ko akava than šaj dikelapes kupe pali kupe maj but fudbaleskere ekipe kerena peske terminija ko kheliba ko akava teren savo tano akana kerdo veštačko čarjaja sa e šukar standardensar baši jek tikno fudbali.

E đihanija Roma taro akava than maj but baro oven saste bičalena baši o šukar ikerkeripa i komunikacija thaj buti keriba e prestavnikonsar tari komuna Gayi Baba.

- Reklam -
zona-net Zona NET

KOLUMNE